က်န္းမာေအာင္ ဘယ္လို စားမလဲ

   “၀မ္းတစ္လံုးေကာင္း ေခါင္းမခဲဘူး ”  “ေဆးလည္းအစာ၊ အစာလည္းေဆး” “အစားမေတာ္တစ္လုပ္”   “တန္ေဆး၊ လြန္ေဘး”စသည္ျဖင့္ က်မတို႔မွာ အစားအစာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ စကားပံုေတြမ်ားစြာရွိတာကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အစား အစာရဲ့အေရးပါပံုကို ေရွးမစြကပင္ သိခဲ့ၾက အေလးထားခဲ့ၾကတယ္ဆိုတာကို သက္ေသျပလ်က္ ရွိပါတယ္။

       ယခု internet ေခတ္မွာလည္း ဒီေဆာင္းပါးမေရးခင္ အစားအစာႏွင့္ပတ္သက္တာေတြ ရွာၾကည့္ ေတာ့ ျမန္မာ ေဆာင္းပါး (၁၅) ေဆာင္ေတာင္ တင္ထားတာေတြ႔ရပါတယ္။     အက်ယ္ဖတ္ခ်င္သူမ်ား အလြယ္တကူ ဖတ္နိုင္ေအာင္ က်မ္းကိုး အေနနဲ႔ေဖၚျပထားပါတယ္။

   “သေဗၺသတၲာ အာဟာရဌိတိကာ” သတၲဝါမွန္သမွ် အာဟာရအေထာက္အပံ့ေၾကာင့္ သာ ျဖစ္တည္ ေနႏိုင္ၾကတယ္ ”  လုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားကိုယ္ေတာ္တိုင္ အာဟာရပစၥည္းရယ္လို႔ ပ႒ာန္းတရားေတာ္ႀကီးမွာ ထည့္သြင္းေဟာထား ေတာ္မူ ပါတယ္။

   ကံက သတၲဝါေတြကို ဘဝသစ္တစ္ခုကို ပို႔ေပးတယ္။ အာဟာရက ဆက္လက္ ရွင္သန္ေအာင္ အေထာက္ အပံ့ျဖစ္ ေစတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကံကေမြးမိဘနဲ႔တူၿပီး အာဟာရက ေကြ်းေမြးျပဳစုတဲ့ ေကၽြးမိဘနဲ႔ တူတယ္လို႔ ဆရာေတာ္ ဓမၼေဘရီ အရွင္ဝီရိယ(ေတာင္စြန္း) က တင္စား ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

      အစာစားတယ္ဆိုတာ က်န္းမာဖို႔ အသက္ရွင္ဖို႔ စားၾကရတာပါ။ ဒါေပမဲ့ လွ်ာကအရသာခံၿပီး၊ အရသာရွိတယ္၊ မရွိဘူး၊ ႀကိဳက္တယ္၊ မႀကိဳက္ဖူး ဆိုတာေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကၿပီး အစာစားျခင္းရဲ့ ရည္ရြယ္ ခ်က္ေတြက ေသြဖီးသြားကာ တဏွာ အလိုက် ႀကိဳက္တာမွ စားၿပီး မႀကိဳက္တာ မစားၾကတာေၾကာင့္ တစ္ခ်ိဳ႔သူမ်ားမွာ အစာေၾကာင့္ မက်န္းမာပဲ ဖ်ားနာဖို႔၊ အသက္ တိုဖို႔ အထိျဖစ္ ကုန္ၾကရပါတယ္။

     “ကိုယ္နဲ႔တည့္တာ သင့္တတာစားမွ က်န္းမာမယ္။ ႀကိဳက္တာစားရင္ ေသျခင္းဆိုးနဲ႔ ေသမယ္လို႔ ” မိုးကုတ္ဆရာ ေတာ္ဘုရာႀကီးက တိတိက်က် မွန္မွန္ကန္ကန္ ကရုဏာထား ေဟာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    က်မမွာလူနာတစ္ေယာက္ရွိပါတယ္။ အသက္ ၅၀ ၀န္းက်င္ပါ။ သူက အစားအလြန္ မက္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္တိရိ စၦန္ အသားေတြပါ။ သူေျပာေလ့ရွိတာက ကုတင္ေျခေလး ေခ်ာင္းက လြဲရင္ အကုန္ စားတယ္တဲ့။ လွ်ာ အရသာခံၿပီး၊ တဏွာအႀကိဳက္ေတြစားတာမို႔ အသက္၅၀ေက်ာ္မွာပဲ၊ ေရာဂါမ်ိဳးစံုျဖစ္ ပါတယ္။

    ေသြးတုိး၊ ဆီခ်ိဳ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေျခေထာက္ေသြးေၾကာပိတ္ ေရာဂါေတြနဲ႔ အသက္ ၅၅ ႏွစ္ေလာက္မွာ အိပ္ရာ ထဲမွာ လဲရတဲ့ လူ မမာႀကီး ျဖစ္သြားၿပီး အသက္ ၆၀ မွာဆံုးပါး ရပါတယ္။ ေရာဂါျဖစ္ခါစမွာ မတည့္တဲ့အစာေတြ မစားဖို႔၊ အစား အေသာက္ ဂရုစိုက္ဖို႔ ေျပာေပမယ့္ အစာ အငတ္ခံၿပီးေတာ့ မေန နိုင္ဘူး။ ႀကိဳက္တာ စားၿပီး ေသမယ္လို႔ ျပန္ေျပာေလ့ ရွိပါတယ္။ အစာစားဖို႔ အသက္ရွင္ေနတဲ့သူပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ တကယ့္ တကယ္ ေရာဂါေတြ ဆိုး၀ါးလာတဲ့ အခါက်ေတာ့ သူ အစာေရွာင္ ခ်င္ေပမဲ့လည္း မရေတာ့ပါဘူး။ ေနာက္က်သြားပါၿပီး။ ေရာဂါေပါင္းစံုရဲ့ ဒါဏ္ကို အလူးအလဲ ခံသြားရ ရွာပါတယ္။

အာဟာေရပဋိကုလသညာ(ရဠပါလ)။
ခ်ိဳစပ္ငံခ်ဥ္၊ဟင္းစံုျပင္၊ခံခ်င္အရသာ၊                                           လွ်ာအလိုလိုက္၊ထိုသူမိုက္၊ႀကိဳက္ရာရာေရြးကာ။
ဟင္းခြက္စံုလင္၊လွေအာင္ျပင္၊ၾကည့္ျမင္စားခ်င္စရာ။
လွ်ာမွေက်ာ္လွ်င္၊အူထဲ၀င္၊ခ်ိဳခ်ဥ္မရွိေတာ့ပါ။
အူေခြတေလွ်ာက္၊တိုး၀င္ေရာက္၊ေပ်ာက္ကြယ္အဆင္းမွာ။                                          ပါစကမီး၊ေလာင္ၿမိဳက္ၿပီး၊အိုးႀကီးခ်က္ပမာ။                             မလိုတာထုတ္၊မစင္ပုပ္၊အဟုတ္ရႊံစရာ။                          ရႊံစရာမျမင္၊အဟုတ္ထင္၊ဆင္ျခင္ၾကည့္ၾကပါ။                                                                                    
စားၿပီးအထဲ၀င္၊ခဏပင္၊မတင္အရသာ။                                   ရသာၿမိဳက္ၿမိဳက္၊လွ်ာကိုခိုက္၊မလိုက္ေစခ်င္ပါ။               
ရႊံစရာအလား၊ရႈ၍စား၊တရားတက္မည္သာ။                
တရားမတက္၊အစားမက္၊မွားခ်က္နာမည္သာ။


   က်မတို႔စားတဲ့ အစာေတြမွာ ဘာဓါတ္ေတြရွိတယ္။ ဘာဓါတ္ေတြက က်မတို႔ကိုယ္ခႏၶာအတြက္ လိုအပ္ တယ္။ က်မတို႔စားလိုက္တဲ့အစာေတြ က်မတို႔ ကိုယ္ထဲမွာ ဘယ္လိုျဖစ္ ပ်က္ၾကတယ္ဆိုတာ သိမွ အစား အစာေတြကို ပညာရွိရွိ စားနိုင္ပါမယ္။ တနည္းအားျဖင့္ က်န္းမာေအာင္ စားနိုင္မွာပါ။
   
က်မတို႔ေန႔စဥ္ လႈပ္ရွားသြားလာဖို႔အတြက္ စြမ္းအင္ လိုပါတယ္။ ကားေတြ သြားဖို႔ ေလာင္စာဆီ လို သလို ပါပဲ။ က်မတို႔ ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ ေလာင္စာေတြက က်မတို႔စားတဲ့ အစာ ေတြက ရပါတယ္။ ကားမွာ ေလာင္စာ ျဖစ္တဲ့ ဓါတ္ဆီ၊ ဒီဇယ္ဆီ အျပင္စက္ေတြ ေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔ လည္ပတ္ဖို႔ စက္ဆီ၊ ဘရိတ္ဆီနဲ႔ ေရ လိုအပ္ သလို က်မတို႔လည္း ေလာင္စာဆီ အျပင္ ဗီတာမင္ေတြ၊ သတၳဳဓါတ္ေတြ၊ ေရဓါတ္ေတြ လိုအပ္ပါတယ္။
 က်မတို႔အတြက္ေလာင္စာဆီေတြရနိုင္တဲ့အစာေတြကိုသံုးမ်ိဳးခြဲနိုင္ပါတယ္။
                                                                            
(၁)။ ကစီဓာတ္ (ကာဗိုဟိုက္ၿဒိတ္ဓာတ္)။ အဲဒါ ေတြကေတာ့ ဆန္၊ ဂ်ံဳ၊ ေပါင္မုန္႔၊ ေခါက္ဆြဲ၊ အစရွိတဲ့ အစားအစာမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ကစီဓာတ္ကေန စြမ္းအင္ အမ်ားဆံုးရပါတယ္။ ကစီဓာတ္ တစ္ဂရမ္ (gram) ကထြက္တဲ့ စြမ္းအင္ (calorie) ကအနည္းဆံုးျဖစ္လို႔ ကဆီဓါတ္ တစ္္ဂရမ္ကရတဲ့ စြမ္းအင္ကို စြမ္းအင္ တစ္ယူနစ္ (unit) အျဖစ္သတ္မွတ္ပါတယ္။ အသားဓါတ္ တစ္ဂရမ္ကထြက္တဲ့ စြမ္းအင္က (၂) ျဖစ္ပါ တယ္။ တစ္နည္း ႏွစ္ဆ မ်ားပါတယ္။ အဆီဓါတ္ တစ္ဂရမ္ကထြက္တဲ့ စြမ္းအင္က အမ်ားဆံုး ျဖစ္ၿပီး ၃ဆ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေလးခ်ိန္ တူတာ စားရင္ အဆီဓါတ္ ပါတဲ့အစာေတြဆီက ပိုၿပီး စြမ္းအင္ရတာမို႔ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလ်ာ့ လိုသူမ်ား အဆီမ်ားတဲ့ အစားအစာမ်ား ေရွာင္ရ တာပါ။

(၂)။ အသားဓာတ္ (Protein)။ တိရစၦန္အသားအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ငါးအမ်ိဳးမ်ိး၊ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ စသည္တို႔မွာ ပါဝင္တဲ့ အသားဓာတ္က စြမ္းအင္အျပင္္ ခႏၶာကိုယ္ ႀကီးထြားဖြ႔ံၿဖိဳး ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႀကီး ထြားေနတဲ့ ခေလး သူငယ္ေတြမွာ ပိုလိုအပ္ပါတယ္။ ေဟာ္မုန္းမ်ား၊ ၾကြက္သားမ်ား၊ အစာေခ် အင္ဇိုင္း (enzyme) မ်ားနဲ႔ က်မတို႔ရဲ့ ဆဲ(cell) ေတြဟာ အသားဓာတ္ေတြ၊ အဆီဓါတ္ေတြ နဲ႔ လုပ္ထားတာပါ။ တခ်ိဳ႔အသားဓါတ္နဲ႔ အဆီဓါတ္ေတြ ဥပမာ (omega 3 and 6)၊ သတၳဳဓါတ္ ေတြနဲ႔ ဗီတာမင္ေတြ ဥပမာ (ဗီတာမင္ C) တို႔ကို က်မတို႔ ကိုယ္ခႏၶာက မထုတ္လုပ္နိုင္ပဲ အစား အစာကသာ စုပ္ယူရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲ့ဒီအစာေတြစားဖို႔ အေရး ႀကီးပါတယ္။ အစာတစ္ခုထဲမွာက်မတို႔ လိုအပ္တဲ့အာဟာရေတြအားလံုး ျပည့္စံုေအာင္ မပါပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အစာမ်ိဳး စံုေအာင္ (balanced diet) စားရပါမယ္။

(၃)။ အဆီဓာတ္ (Fat)။  အဆီအမ်ိဳးမ်ိဳး။ က်မတို႔ ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ အေရျပားေအာက္နဲ႔ ဝမ္းဗိုက္ အတြင္းရွိ အဂၤါမ်ားမွာ ပိုေနတဲ့အဆီမ်ားကို သိမ္းထားပါတယ္။ ဥပမာ ျပရရင္ အဆီဟာ ေရႊနဲ႔ တူပါတယ္။ ပိုေနတဲ့ ပိုက္ဆံကို ေရႊအေနနဲ႔သိမ္းထားတဲ့သေဘာမ်ိဳးပါ။ “ ရွိ တန္ဆာ၊ မရွိ ၀မ္းစာ၊” သေဘာမ်ိဳးပါ။ အဆီဓါတ္က စြမ္းအင္အျပင္္ ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္ကို မွ်တေအာင္လည္း ထိန္းေပးပါတယ္။

(၄)။ သက္ေစာင့္ဓာတ္ေခၚ ဗီတာမင္မ်ား (Vitamins)။

(၅)။ သတၳဳဓာတ္ (Minerals)။
ဗီတာမင္မ်ားနဲ႔ သတၳဳဓာတ္မ်ားမွ စြမ္းအင္မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ားႀကီး စားဖို႔ မလို ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ က်မ တို႔ ကိုယ္ ခႏၶာရွိဆဲမ်ား အလုပ္မွန္မွန္ လုပ္ဖို႔ အတြက္ေတာ့ ၎တို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဗီတာမင္ B1၊ B2၊ B5၊ B6၊ ဗီတာမင္ C ၊ ကယ္လ္ဆီယမ္၊ မဂၢနီဆီယမ္၊ ပိုတက္ဆီယမ္ သံဓါတ္နဲ႔ ဇင့္သတၳဳ ဓာတ္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႔ အင္ဇိုင္းေတြ ကိုယ္တိုင္က ဗီတာမင္ေတြပါ၊ အင္ဇိုင္းေတြအလုပ္လုပ္ဖို႔ သတၳဳဓါတ္ေတြ လိုအပ္ပါတယ္။

(၆) ေရဓါတ္။ ေရဟာ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ေသြးအျဖစ္နဲ႔ အာဟာရဓာတ္မ်ားကို တေနရာမွ တေန ရာသို႔ ပို႔ေဆာင္ေပး ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အဆိပ္အေတာက္မ်ား ေခ်ဖ်က္ေပးရာမွာလည္း ကူညီပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ရဲ့လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ား အေကာင္းဆံုးလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ ေသြး ၅ လီတာ လိုအပ္ပါတယ္။
   အဲ့ဒီအတြက္ တစ္ေန႔ ေရ ၁-၂ လီတာ ေလာက္ေသာက္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေသြးပမာဏ နည္းသြားရင္ ဥပမာ ေသြးထြက္ေသာဒါဏ္ရာ၊ ေသြးထြက္ေသာေရာဂါ၊ ၀မ္းေလ်ာျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ ေရလံုေလာက္စြာ မေသာက္ရျခင္း မ်ားေၾကာင့္ ေသဆံုးသည္ အထိ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ “ေရ အသက္ တစ္မနက္” ဆိုတဲ့ အတိုင္း ေရဟာ အလြန္အေရး ႀကီးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သိပ္မ်ားရင္လည္းမေကာင္းပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါရွိသူမ်ားနဲ႔ ေသြးေၾကာထဲ (Drip) ထိုးသြင္း တာမ်ိဳးမွာ ပိုေနတဲ့ေရေတြ အဆုတ္ထဲေရာက္ၿပီး ေသဆံုး နိုင္ပါ တယ္။ ေရနစ္ေသတဲ့ သေဘာမ်ိဳးပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ “တန္ေဆး၊လြန္ေဘး” လို႔ဆိုတာပါ။  

၇။ အန္တီေအာက္ဆီဒင့္ (Antioxidants)။ သူ႔ဆီက စြမ္းအင္မရပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ က်မတို႔ ကိုယ္ဟာ ဓါတ္ေပါင္းဖိုႀကီးလို ဓါတ္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ပ်က္ေနၾကၿပီး ေအာက္ဆီဒင့္ (oxidants)  ေခၚတဲ့ ကိုယ္ခႏၶာ  အတြက္ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ဓါတ္ျပဳပစၥည္းမ်ား အစဥ္အျမဲထြက္ေနပါတယ္။ အဲ့ဒီ ေအာက္ဆီဒင့္ေတြကို အန္တီေအာက္ဆီဒင့္ေတြက ေခ်ဖ်က္ေပးပါတယ္။    

    ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ သစ္သီးဝလံမ်ားမွာ အထက္ေဖာ္ျပပါ အာဟာရဓာတ္ ၆-မ်ိဳး အျပင္ အန္တီ ေအာက္ဆီဒင့္မ်ားပါ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ သစ္သီးဝလံမ်ား စားျခင္းျဖင့္ ေရာဂါဘယ အမ်ိဳးမ်ိဳးရဲ့ အႏၱရာယ္က ကာကြယ္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။

   ကားထဲမွာရွိတဲ့ ေလာင္စာဆီေတြ အျမဲတန္း ျပည့္ေနဖို႔ ေလာင္စာဆီအေျခအေနကို ၾကည့္ရႈၿပီး လိုအပ္ သလို ျဖည့္ေပး ရသလို က်မတို႔ ေသြးတြင္းရွိေလာင္စာဆီ ပမာဏကိုလည္း ျဖည့္ေပးေန ရပါမည္။ ေသြးတြင္းရွိ သၾကားဓာတ္ (Glucose level ) ပမာဏဟာ က်မတို႔ ကိုယ္ခႏၶာရဲ့ ေလာင္စာဆီ အေျခအေနပါပဲ။

    ေလာင္စာဆီပမာဏကို ကားဓါတ္ဆီတိုင္းသလို မ်က္စိနဲ႔ၾကည့္လို႔မရပါဘူး။ ေသြးေဖါက္ၿပီး ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ကို ဓါတ္ခြဲခန္းမွာ တိုင္းရ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေသြးတြင္းသၾကားဓါတ္နည္းၿပီဆိုရင္ က်မတို႔ ကိုယ္က “ဗိုလ္ဆာတယ္” လို႔ အခ်က္ၿပပါတယ္။ ဒီထက္ပိုနည္းလာရင္ လက္ေျခတုန္တာ ကတုန္ကရင္ ျဖစ္တာေတြနဲ႔ ထပ္အခ်က္ေပးပါတယ္။

ကိုယ္ခႏၶာက လူကိုအခ်က္ေပးသလို သူ႔ဘာသာလည္း ေသြးတြင္း သၾကားဓါတ္ မွန္ ေနဖို႔ ေဟာ္မုန္းဆိုတဲ့ ဓါတ္ပစၥည္းေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။

    ခ်ိဳတဲ့ အစားအစာေတြျဖစ္တဲ့ အခ်ိဳရည္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ သၾကားလံုး၊ ေခ်ာကလက္ စသည္ မ်ားနဲ႔ ကဆီဓါတ္ မ်ား ေသာအစာမ်ား စားရင္ အဲဒီအစာေတြကို အူထဲမွာ ေခ်ဖ်က္ျခင္းျဖင့္ ဂလူကို႔ (glucose) ေခၚတဲ့ ဓါတ္ပစၥည္းရပါတယ္။ ဂလူကို႔ကို အူနံရံကေန ေသြးေၾကာထဲကို စုပ္ယူပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထက္ပါ စားစရာေတြ စားရင္ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ပမာဏ လွ်င္ျမန္စြာ ျမင့္တက္သြားပါတယ္။ ဂလူကို႔စား ရင္ေတာ့ ေခ်စရာမလိုပဲ ဂလူကို႔ အူထဲ ေရာက္တာနဲ႔ ေသြးထဲကိုစုပ္ယူတာမို႔ ခ်က္ခ်င္းနီးပါး ေသြးတြင္း သၾကားဓါတ္ တက္သြားပါတယ္။

   ေသြးတြင္းသၾကားဓါတ္မ်ား အစားစားၿပီးတဲ့အခါ ပံုမွန္ထက္ (normal glucose level) ပိုမ်ားလာတဲ့အခါ ပန္ကရိယ(pancreas) က အင္ဆူလင္ (Insulin) လို႔ေခၚတဲ့ ေဟာ္မုန္း (hormone) ကိုထုတ္ပါတယ္။ အင္ဆူလင္က မ်ားေနတဲ့ေသြးတြင္းသၾကားေတြကို ဂလိုက္ကိုဂ်င္ (Glycogen) အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းျခင္းျဖင့္ ေသြးတြင္းသၾကားဓါတ္ကို ပံုမွန္ ပမာဏ သို႔ေရာက္ေအာင္လုပ္ပါတယ္။ ဂလိုက္ကိုဂ်င္ေတြကို အသဲနဲ႔ ၾကြက္သားေတြမွာ သိမ္းထားပါတယ္။

    ေသြးတြင္းသၾကားဓါတ္ နည္းတဲ့အခါမွာ (anti-insulin) အင္ဆူလင္ကိုဆန္႔က်င္တဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြ ထြက္လာၿပီး ဂလိုက္ကိုဂ်င္ကေန (glucose)အျဖစ္ျပန္ေျပာင္းျခင္းျဖင့္ ေသြးတြင္းသၾကားပမာဏကို ျပန္ျမွင့္ ေပးပါတယ္။ ဒီနည္း အားျဖင့္ ေသြးတြင္းသၾကား ပမာဏဟာ အျမဲမွန္ ေနပါတယ္။

    အင္ဆူလင္ လံုေလာက္စြာ မထုတ္နိုင္တဲ့ ဆီခ်ိဳေရာဂါရွင္ေတြမွာ glucose ကေန ဂလိုင္ကိုဂ်င္အျဖစ္ မေျပာင္းနိုင္လို႔ ကဆီဓါတ္မ်ားတာ စားမိရင္ ေသြးတြင္းသၾကားပမာဏ မ်ားလာတာကို ေသြးခ်ိဳတယ္လို႔ ေျပာတာပါ။ ေသြးတြင္း သၾကားပမာဏ မ်ားလာရင္ ေက်ာက္ ကပ္ကေန glucose ေတြ ဆီးထဲပါကုန္ တာကို ဆီခ်ိဳ ေရာဂါလို႔ ေခၚတာပါ။ လူေကာင္းရဲ့ ဆီးမွာ glucose မပါ ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဆီးကို ပုရြဲဆိတ္ တတ္တယ္ ဆိုရင္ ဆီခ်ိဳေရာဂါျဖစ္ဖို႔ မ်ားပါတယ္။

    လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ား မပ်က္စီးေအာင္ ဗိုလ္ေတ့ (Voltage) မွန္ေနေအာင္ ထိန္းေပး တဲ့စက္ (stabilizer) ကဲ့သို႔ ေသြးတြင္း glucose ပမာဏ အစဥ္အျမဲ မွန္ေနေအာင္ ေဟာ္မုန္းမ်ားက အထက္ပါအတိုင္း တက္ညီလက္ညီ ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္။ ေသြးတြင္း glucose ပမာဏ နည္းတာကို (Hypoglycemia) ဟိုက္ပိုဂလိုက္ဆီးမီးရားလို႔ ေခၚၿပီး၊ မ်ားတာကို (Hyperglycemia) ဟိုက္ပါဂလိုက္ဆီးမီးရားလို႔ ေခၚပါ တယ္။ နည္းတာေရာ မ်ားတာေရာ မေကာင္းပါဘူး။ ပံုမွန္ပမာဏရွိေနမွ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္ၿပီး လူေန လို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ျမတ္ဘုရားရဲ့ မဇၩိမပဋိပဒါ အလယ္လမ္းက ေနရာတကာမွာ အေရးႀကီး ပါတယ္။

    အသားဓါတ္ပါတဲ့အစာေတြစားရင္ ေခ်ဖ်က္ၿပီးပစၥည္းအေနနဲ႔ (amino acid) အမိုင္နိုအက္စစ္ရပါတယ္။ အဆီဓါတ္ပါတဲ့ အစာေတြကိုစားရင္ ေခ်ဖ်က္ၿပီးပစၥည္းအေနနဲ႔ (chylomicron) ေခၚတဲ့ အဆီမႈန႔္ေလးေတြ ရပါတယ္။ အမိုင္နိုအက္စစ္နဲ႔ အဆီမႈန႔္ေတြကို  အူနံရံကေန ေသြးထဲကို စုပ္ယူပါတယ္။

   အသားဓါတ္ပါတဲ့အစာနဲ႔ အဆီဓါတ္ပါတဲ့ အစာေတြကို ေခ်ဖ်က္ရတာၾကာတဲ့အျပင္ ၎တို႔ကို ေခ်ဖ်က္္ ရာက ထြက္လာတဲ့ပစၥည္းေတြက ဂလူကို႔ေတြ မဟုတ္တာေၾကာင့္ ၎တို႔ ကိုစားျခင္းျဖင့္ ေသြးတြင္းဂလူကို႔ ခ်က္ခ်င္း မတက္ပါဘူး။

   ေသြးထဲေရာက္တဲ့ အမိုင္နိုအက္စစ္နဲ႔ အဆီမႈန႔္ေတြကို ဆဲအမ်ိဳးမ်ိဳးတည္ေဆာက္ျခင္း၊ အင္ဇိုင္းမ်ား ၿပဳလုပ္ျခင္း၊ ေဟာ္မုန္း မ်ားထုတ္လုပ္ျခင္းစတဲ့ ကိုယ္ခႏၶာရဲ့လိုတဲ့ ေနရာ  ေတြမွာ အသံုးျပဳၿပီး ပိုေနတာေတြ ကိုေတာ့ ေနာင္ လိုအပ္ရင္သံုးဖို႔ အဆီအျဖစ္နဲ႔ ကို္ယ္တြင္းအဂၤါေတြ အေရျပားေအာက္ေတြမွာ သိမ္းထား ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ခႏၶာရဲ့လိုအပ္ခ်က္ထက္ ပိုစားရင္ တစ္ျဖည္းျဖည္း ကိုယ္ထဲမွာ အဆီေတြ ပိုပို မ်ားလာလုိ႔ ၀ၿဖီးလာျခင္း ဗိုလ္ရႊဲ လာျခင္းမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ ေျပာရရင္ Glucose က ေန႔စဥ္ အသံုးျပဳတဲ့ ပိုက္ဆံနဲ႔တူပါတယ္။ glycogen က ဘဏ္မွာ ထားတဲ့ ပိုက္ဆံနဲ႔ တူၿပီး၊ အဆီကေတာ့ ၀ယ္ သိမ္းထားတဲ့ ေရႊတံုးနဲ႔ တူပါတယ္။ ေန႔စဥ္စားတဲ့ အစာကရတဲ့ စြမ္းအင္က ေန႔စဥ္သံုးဖို႔ လံုေလာက္ရင္ glycogen ပို မလာပါဘူး။ အဆီလည္း ပိုမလာလို႔ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေျပာင္းလဲမႈ မရွိပါဘူး။

   ေန႔စဥ္စားတဲ့ အစာကရတဲ့ စြမ္းအင္က ေန႔စဥ္သံုးဖို႔ထက္ ပိုေနရင္ glycogen ေတြမ်ား လာပါမယ္။ glycogen အေနနဲ႔ အမ်ားႀကီးမသိမ္းထားနိုင္တာမို႔ ပိုေနတဲ့ glycogen ေတြကို အဆီ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစာစားတာ မ်ားတဲ့သူမွာ အဆီေတြမ်ားလာၿပီး ကိုယ္အေလး ခ်ိန္လည္း မ်ား လာ ပါတယ္။

  ေန႔စဥ္စားတဲ့ အစာကရတဲ့ စြမ္းအင္က ေန႔စဥ္သံုးဖို႔ထက္နည္းေနရင္ ကိုယ္ထဲမွာရွိတဲ့glycogen ေတြကို ေခ်ဖ်က္ျခင္းျဖင့္ လိုအပ္တဲ့စြမ္းအင္ အျဖစ္ေျပာင္းယူပါတယ္။ glycogen ေတြကုန္သြားရင္ ကိုယ္တြင္ သိမ္းထားေသာအဆီမ်ားကို ေခ်ဖ်က္ျခင္းျဖင့္ လိုအပ္တဲ့စြမ္းအင္ အျဖစ္ေျပာင္းယူပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစာလံုေလာက္စြာမစားရသူမ်ားမွာ ကိုယ္တြင္း အဆီမ်ား တစ္ျဖည္းျဖည္း နည္းလာပါတယ္။ ပိန္လာ ပါတယ္။

ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားျခင္းမ်ား၊ စိတ္လႈပ္ရွားျခင္း၊ စိတ္ပူပန္ျခင္းမ်ားက စြမ္းအင္ကို ကုန္ဆံုးေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္သူမ်ား၊ စိတ္အလုပ္ မ်ားမ်ား၊ လုပ္ရန္လို အပ္လွ်င္ အစာ ပိုစားေပးရပါ့မယ္။
တာရွည္ခံေအာင္ ျပဳျပင္စီစဥ္ထားေသာ အစားအစာမ်ားနဲ႔ ေၾကာ္ေလွာ္ထားေသာ အစားအစာမ်ားမွာ က်န္းမာေရးအတြက္ အႏၱရာယ္ေပးနိုင္တဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြပါပါတယ္။ အဆီဓါတ္လည္း ပိုမ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစားအစာမ်ားကို အတတ္ႏို္င္ ဆံုး သဘာဝ အတိုင္းႏွင့္ အေရာင္မ်ိဳးစံု ပါဝင္တဲ့ အစားအစာ မ်ားျဖစ္ေအာင္ေရြးခ်ယ္သင့္ပါတယ္။

     အသီး အရြက္မ်ားရဲ့ သဘာဝအေရာင္မ်ားဟာ အပင္မွရေသာ သဘာ၀ဓာတ္မ်ိဳးစံု ပါဝင္ေၾကာင္း ညႊန္ျပပါတယ္။ သဘာဝ အစားအစာေတြထဲမွာ အစာကိုေၾကညက္ေစတဲ့ အင္ဇိုင္း (enzyme) မ်ားလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ ခ်က္ျပဳတ္ လို္က္ရင္ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၳဳဓာတ္မ်ား ဆံုးရႈံးေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ားကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး သဘာဝအတိုင္း(အစိမ္း) စားသင့္ ပါတယ္။ ယခုေခတ္မွာ ပိုးသတ္္ ေဆးေတြ အလြန္အမင္း အသံုးျပဳတာေၾကာင့္ အခြံပါ စားရတဲ့ အသီးအႏွံမ်ားကို ေရစင္စင္ေဆးျခင္း (၀ါ) ပိုးသတ္္ေဆးမ်ားမသံုးပဲစိုက္ပ်ိဳးေသာ (organic) အသီးအႏွံမ်ား တတ္နု္ိင္က စားသံုးသင့္ပါတယ္။

ဆက္လက္ေဖၚျပပါမယ္။