သင့္ က်န္းမာေရးအတြက္ တရားထုိင္ၾကည့္ပါ

The Express Times

သင့္ က်န္းမာေရးအတြက္ တရားထုိင္ၾကည့္ပါ
===============================
တရားထုိင္တယ္ဆိုတာ စိတ္အတြက္သာမက ရုပ္အတြက္ပါ အေထာက္အကူျပဳျပန္ပါေသးတယ္
လြယ္လြယ္ေျပာရရင္ေတာ့ ...႐ႈပ္ေထြးပ်ံ႕လြင့္ေနတဲ့ စိတ္အာ႐ုံကုိ ၿငိမ္သက္ေအးခ်မ္း သြားေအာင္ အာ႐ုံတစ္ခုတည္းမွာ စုစည္းလုိက္တာပါ၊ တရားထုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ရရိွလာတဲ့ က်န္းမာေရး အက်ဳိးေက်းဇူးေတြကို အေရွ႕တုိင္း ေတြးေခၚပညာရွင္ေတြဟာ ႏွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းက သိရိွၿပီးပါၿပီ၊ အခုအခ်ိန္မွာ အေနာက္တုိင္း အေတြးအေခၚပညာရွင္ေတြကလည္း တရားထုိင္ျခင္းအေၾကာင္း လက္ေတြ႕သုေတသနျပဳေလ့လာ ယုံၾကည္လာၿပီျဖစ္ပါတယ္။

ဘယ္လုိတရားထုိင္ရမလဲ....
--------------------------
တရားထုိင္မယ္ဆုိရင္ ခႏၶာကုိယ္ကုိ မတ္မတ္ထားကာ တင္ပ်ဥ္ေခြထုိင္ၿပီး လက္ေတြကုိ ေပါင္ေပၚတင္ ထိကပ္ကာ၊ မ်က္စိကို မိွတ္ထားၿပီး၊ ႏွာသီး၀က ၀င္ေလထြက္ေလကိုပဲ အာ႐ုံျပဳ ႐ႈမွတ္ရမွာပါ၊ အေတြးေတြ၊ ခံစားခ်က္ေတြ၊ အသံေတြ၊ ပုံရိပ္ေတြအားလုံးကို ေမ့ႏုိင္သမွ် ေမ့ေအာင္ႀကဳိးစားရင္း စိတ္ကို ႏွာသီး၀မွာ တိုးေနတဲ့ ၀င္ေလထြက္ေလကုိပဲ အာ႐ုံစုိက္ရမွာပါ၊ စတင္တရားထုိင္ကာစမွာ ငါးမိနစ္ေလာက္ပဲ ႀကဳိးစားၾကည့္ၿပီး တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ၁၀-မိနစ္၊ ၁၅-မိနစ္ကေန တစ္နာရီ၊ ႏွစ္နာရီ အထိ ကုိယ္တတ္ႏုိင္သေလာက္ ထုိင္ႏိုင္ပါတယ္၊ တရားထုိင္ျခင္းအေၾကာင္းေလ့လာဖုိ႔ သိပ္မခက္ခဲပါဘူး၊ စတင္ေလ့က်င့္ဖုိ႔ပဲ လုိပါတယ္၊ တရားထုိင္တဲ့အခ်ိန္မွာ စိတ္ဟာ ၿငိမ္သက္ေအးခ်မ္းမႈ ရေနမွာကေတာ့ အမွန္ပါပဲ။
တရားထုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ဘယ္လုိ က်န္းမာေရးအက်ဳိးေက်းဇူးေတြကို ရႏုိင္ပါသလဲ....
---------------------------------------------------------
တရားထုိင္ျခင္းဟာ ခႏၶာကုိယ္တြင္းစနစ္ေတြကုိ ညီၫြတ္မွ်တေစပါတယ္၊ တရားထုိင္ျခင္းေၾကာင့္ နာတာရွည္ နာက်င္မႈေ၀ဒနာ၊ စိတ္ဖိစီးမႈ၊ စိတ္ပူပန္မႈ၊ ႏွလုံးေရာဂါ၊ ခုခံအားက်ဆင္းမႈေ၀ဒနာ၊ အမ်ဳိးသမီးေရာဂါ-စတဲ့ ေရာဂါေ၀ဒနာမ်ားစြာကုိ သက္သာေစပါတယ္။ တရားထုိင္ျခင္းကေနရတဲ့ စိတ္အပန္းေျဖမႈ၊ စိတ္ၿငိမ္းခ်မ္းမႈေတြဟာ ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ ဇီ၀ပ်က္စီးမႈကို ေလ်ာ့က်ေစကာ ေသြးဖိအားကိုလည္း ထိန္းၫွိေပးပါတယ္၊ ႏွလုံးေသြးလည္ပတ္မႈ အားေကာင္းၿပီး အသက္႐ႈလမ္းေၾကာင္းစနစ္ကုိ အေထာက္အပံ့ေပးတဲ့အျပင္ ဦးေႏွာက္လႈိင္းေတြကိုလည္း အားေကာင္းေစ ပါတယ္။ ခႏၶာကုိယ္ႂကႊက္သားေတြရဲ႔ တင္းအားနဲ႔ ေညာင္းညာမႈေတြကို ႏိွပ္နယ္လုိက္သလုိ အေညာင္းေျပ ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားထုိင္တဲ့အႀကိမ္နဲ႕ အခ်ိန္မ်ားေလေလ စိတ္ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ပုိမုိရိွေလေလပါပဲ၊ တရားထုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ေလ်ာ့ပါးႏုိင္တဲ့ ေ၀ဒနာတခ်ဳိ႔အေၾကာင္းကုိ ေလ့လာသုေတသနျပဳထားခ်က္ေတြနဲ႔ ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။
တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ စိတ္ပူပန္မႈ
--------------------------------
စိတ္ပူပန္မႈဟာ ေၾကာက္႐ြံ႕မႈ၊ အခက္အခဲႀကဳံေတြ႔မႈ၊ ဆိုးရြားတဲ့အေၾကာင္းတစ္ခုခု-စတာ ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ မသက္မသာစိတ္ခံစားမႈ တစ္မ်ဳိးပါပဲ။ စိတ္ပူပန္မႈေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ဟာ ကတုန္ကယင္ျဖစ္ျခင္း၊ တုန္လႈန္ျခင္း၊ ႂကြက္သားနာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း၊ ဂနာမၿငိမ္ျဖစ္ျခင္း၊ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း၊ ႏွလုံးခုန္ႏႈံးျမန္ျခင္း၊ ေခၽြးထြက္ျခင္း၊ လက္ေတြ ေစးထန္းထန္းျဖစ္ျခင္းေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ပူပန္မႈျဖစ္တာနဲ႔ ေန႔စဥ္လုပ္ေဆာင္ေနက် လုပ္ငန္းေတြကို အေႏွာက္အယွက္ေပးတဲ့အထိ ဒုကၡေရာက္ရတတ္ပါတယ္၊ ဒါ့အျပင္ စိတ္ပူပန္မႈဟာ ႏွလုံးေရာဂါ ေသြးတိုးေရာဂါေတြနဲ႔လည္း ဆက္စပ္ေနပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ပူပန္တတ္တဲ့စိတ္ မရိွေအာင္ တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ ကုစားႏုိင္ပါတယ္၊ တရားထုိင္ျခင္းျဖင့္ စိတ္ဟာ ၿငိမ္သက္ေအးခ်မ္းေနၿပီး ပူပန္စရာႀကဳံတဲ့အခါ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ ရင္ဆုိင္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။
တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ စိတ္ဖိစီးမႈ
------------------------------
ဘ၀ရဲ႔အေျပာင္းအလဲ၊ အခ်ဳိးအေကြ႔၊ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြေနာက္ လုိက္ရတာ ကိုယ္ပုိင္း စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ဖိစီးမႈေတြ မ်ားလွပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈမွာ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ေတြလည္း ရိွပါတယ္၊ စိတ္ဖိစီးမႈနည္းတဲ့အဆင့္ဆုိရင္ သိပ္ၿပီးေတာ့ေတာင္ သတိမထားမိဘဲ ေျပေပ်ာက္သြားတတ္ပါတယ္၊ စိတ္ဖိစီးမႈ အလယ္အလတ္အဆင့္မွာဆိုရင္ေတာ့ လူေတြဟာ ဘာမွမလုပ္ခ်င္ မကုိင္ခ်င္ေတာ့ဘဲ စိတ္ပန္း၊ ကုိယ္ပန္းျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္၊ စိတ္ဖိစီးမႈဟာ သည္ထက္ ပိုမ်ားလာၿပီဆိုရင္ေတာ့ နာတာရွည္ေရာဂါေတြ အျပင္ ေရာဂါေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈ ျဖစ္ေပၚေနခ်ိန္မွာ ေလ်ာ့က်သြားေအာင္ တရားထုိင္ေပးႏုိင္သလုိ စိတ္ဖိစီးမႈ လုံး၀မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ တရားထုိင္ႏုိင္တယ္လုိ႔ သုေတသီေတြက ဆိုပါတယ္။
တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း
---------------------------------------
၀မ္းနည္းအားငယ္ၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့ေနသလုိ ခံစားရတဲ့ေ၀ဒနာဟာ စိတ္ဓာတ္က် ျခင္းပါ။ သာမန္ခံစားရတဲ့ ၀မ္းနည္းမႈ၊ပူေဆြးမႈနဲ႔ အားအင္မဲ့ျခင္းေတြနဲ႔ မတူပါဘူး၊ စိတ္ ဓာတ္က်တဲ့လူဟာ သာမန္အခ်ိန္မွာထက္ ေတြးေတာျခင္းနဲ႔ စကားေျပာျခင္း ေႏွးေကြးေလး လံေနတတ္ပါတယ္။ စူးစိုက္မႈအားနည္းၿပီး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မႈ ခဲယဥ္းကာ စားတဲ့ ေသာက္တဲ့ အက်င့္ေတြေတာင္ ေျပာင္းလဲ သြားတတ္ပါတယ္၊ အရင္တုန္းက စိတ္၀င္စားခဲ့တဲ့အရာေတြကုိ စိတ္၀င္စားမႈ ကင္းမဲ့လာၿပီး ဘ၀မွာ မရွင္သန္လိုေတာ့တဲ့အထိ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းဟာ ေယာက်္ား မိန္းမ အသက္အရြယ္ မေရြးျဖစ္တတ္ၿပီး ေဆးကုသျခင္းနဲ႔ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြး အႀကံေပးျခင္းေတြနဲ႔ ကုသေပ်ာက္ကင္းႏုိင္ပါတယ္၊ ဓာတ္က်ျခင္းမျဖစ္ေပၚေအာင္ တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ ကာကြယ္လုိ႔ ရပါတယ္။
တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ ေသြးတုိးေရာဂါ
------------------------------------
လူတစ္ေယာက္ရဲ႔ ပုံမွန္ေသြးဖိအားက အေပၚေသြး ၁၂၀ mmHg နဲ႔ ေအာက္ေသြး ၈၀ mmHg လို႔ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ ဆုိပါတယ္။ အေပၚေသြး ၁၄၀ mmHg နဲ႔အထက္၊ ေအာက္ေသြး ၉၀ mmHg နဲ႔ အထက္ရိွရင္ ေသြးတိုးေနတယ္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူတစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ပုံမွန္ေသြးဖိအားဟာ မတူတတ္ပါဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ ေနေကာင္းစဥ္မွာ ပုံမွန္ေသြးဖိအားကုိ မွတ္သားသင့္ပါတယ္၊ ေသြးတုိး ေရာဂါဟာ ခံစားရတဲ့အခ်ိန္ ၾကာလာတဲ့အခါ ေသြးေၾကာေတြ၊ ႏွလုံးနဲ႔ေက်ာက္ကပ္ေတြကို ပ်က္စီးေစၿပီး ႏွလုံးေရာဂါနဲ႔ ေလျဖတ္ျခင္းေတြကို ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ေသြးတုိးေရာဂါရိွရင္ ေဆး၀ါးနဲ႔ ကုသျခင္းအျပင္ ဘ၀ေနထုိင္မႈပုံစံကို ေျပာင္းလဲေနထုိင္မွသာ ေနာက္ဆက္တြဲ အႏၱရာယ္ေတြ မျဖစ္ေအာင္ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္မွာပါ၊ ေသြးတုိးေရာဂါေၾကာင့္ ေခါင္းမူးျခင္း၊ ေမာပန္းျခင္း၊ ရင္တုန္ျခင္း-စတဲ့ လကၡဏာရပ္ေတြ သက္သာေလ်ာ့ပါးေအာင္ တရားထုိင္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ၾကာရွည္ ပုံမွန္တရားထုိင္တဲ့ သူေတြဟာ ေသြးဖိအားကို ပုံမွန္ထိန္းၫိွေပးႏုိင္တယ္ လုိ႔ သုေတသီေတြက ဆုိပါတယ္။
တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ HIV ပိုးရိွျခင္း
----------------------------------
HIV ပုိးဟာ ခုခံအားက်ဆင္းတဲ့ ဗုိင္းရပ္စ္ပိုး တစ္မ်ဳိးျဖစ္ၿပီး HIV ပိုးရိွတဲ့ ေ၀ဒနာသည္ေတြဟာ ကူးစက္ေရာဂါပုိးေတြနဲ႔ တခ်ဳိ႔ေသာေရာဂါေတြကို ခုံခံတုိက္ဖ်က္ႏိုင္စြမ္းေလ်ာ့နည္းတဲ့အတြက္ တုပ္ေကြး၊ ဖ်ားျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္အေလးအခ်ိန္ က်ဆင္းျခင္း၊ တီဘီေရာဂါ၊ ေရယုန္နဲ႔ မွကၡ႐ုေပါက္ျခင္း၊ မႈိေရာဂါစြဲကပ္ျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္ အႏွံ႔အျပားတြင္ အက်ိတ္မ်ားထြက္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ေပၚခံစားရတတ္ပါတယ္။ HIV ပုိးရိွတဲ့ ေ၀ဒနာသည္ ေတြဟာ စနစ္တက်ေဆးကုသမႈ ခံယူၿပီး အေနအထိုင္၊ အစားအေသာက္ ဆင္ျခင္ၿပီး ေနမယ္ဆုိရင္ ႏွစ္အၾကာႀကီး အသက္ရွင္ေနထုိင္ႏိုင္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ HIV ပုိးရိွတဲ့သူေတြ အသက္ရွင္ က်န္းမာဖုိ႔ အေရးအႀကီးဆုံးအခ်က္က စိတ္ဓာတ္မက်ဖုိ႔နဲ႔ ခံႏိုင္ရည္ရိွဖုိ႔ပါပဲ၊ ဒီစိတ္ဓာတ္ ႀကံ့ခုိင္မႈရဖုိ႔ တရားထုိင္သင့္ပါတယ္။


တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ စိတ္ကစဥ့္ကလ်ားေရာဂါ
စိတ္ကစဥ့္ကလ်ားေရာဂါသည္ေတြဟာ ရွင္းလင္းစြာ ေတြးေခၚႏိုင္မႈ၊ လူအမ်ားနဲ႔ ဆက္ဆံႏုိင္မႈ လုံး၀ မရိွေတာ့ပါဘူး၊ ဒါကို ကုသဖုိ႔ ေဆး၀ါးနဲ႔ ကုသဖုိ႔အျပင္ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးအႀကံေပးျခင္းနဲ႔ ေကာင္းစြာ ေထာက္ပံ့ေပးႏုိင္မယ့္ အသုိင္းအ၀ုိင္းလည္း ရိွဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ စိတ္ကစဥ့္ကလ်ားေရာဂါသည္ေတြ စိတ္တည္ၿငိမ္လာေအာင္ တရားထုိင္ခုိင္းၾကည့္တဲ့အခါ ေဆးကုသရာမွာ ထိေရာက္တဲ့အက်ဳိးအာနိသင္ ရတယ္လုိ႔ ေလ့လာမႈအရ ဆုိပါတယ္။


တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ ႏွလုံးေရာဂါ
---------------------------------
တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ ႏွလုံးရဲ႔ က်န္းမာေရးဆက္စပ္ပုံကို မေရမတြက္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ သုေတသန ေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ႏွလုံးေရာဂါသည္ အမ်ားစုဟာ ထိတ္လန္႔စရာ နည္းနည္းႀကဳံတာနဲ႔ ေရာဂါက ေဖာက္လာတတ္ပါတယ္၊ သူတို႔ရဲ႔စိတ္မွာ ႏွလုံးေရာဂါ ရိွတယ္ဆုိတဲ့ အသိနဲ႔ ထိတ္လန္႔ေခ်ာက္ခ်ားစရာ ႀကဳံလုိ႔မရဘူးဆုိတဲ့ အသိက ဒြန္တြဲေနတာေၾကာင့္ပါ။ ဒီအသိေတြနဲ႔ ထိတ္လန္႔ေခ်ာက္ခ်ားစရာအေပၚ တုံ႔ျပန္ႏိုင္တဲ့ တည္ၿငိမ္မႈရရိွေအာင္ တရားထုိင္ေပးႏုိင္ပါတယ္လုိ႔ စိတ္ပညာရွင္မ်ားစြာက အႀကံျပဳ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ဂ်ာနယ္တစ္ခုရဲ႔ ေလ့လာေဖာ္ျပခ်က္အရ တစ္ေန႔မွာ ၁၅-မိနစ္ခန္႔ ၂-ႀကိမ္ တရားထုိင္ေပးတဲ့ ေသြးတုိးေရာဂါရွင္ေတြ အေနနဲ႔ ၄-လအၾကာမွာ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ဟာ သိသိသာသာ က်ဆင္းမႈရိွတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ တရားထိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကုိယ္တြင္းရိွ ေသြးသန္႔စင္အားေကာင္းကာ ႏွလုံးက်န္းမာေရးကုိ မ်ားစြာ အေထာက္အကူ ျပဳေစပါတယ္။


တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ ကုိယ္ခႏၶာ ခုခံစြမ္းအား
---------------------------------------------
ခဏခဏ ေရာဂါပုိး၀င္လြယ္၊ အေအးမိလြယ္၊ ႏွာေစးေခ်ာင္းဆုိးျဖစ္လြယ္ေနရင္ ကုိ္ယ္ခႏၶာခုံခံ စြမ္းအား တက္ဖုိ႔အတြက္ တရားထုိင္လိုက္ပါ။ တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ ကုိယ္ခႏၶာခုခံစြမ္းအား တက္ျခင္းရဲ႔ ဆက္စပ္မႈကို ေလ့လာတဲ့ ေလ့လာမႈတစ္ခုအရ ေန႔စဥ္ ၁-နာရီခန္႔ တရားထုိင္တဲ့ အုပ္စုနဲ႔ လုံး၀မထုိင္တဲ့ အုပ္စု ႏွစ္ခုကို ၈-ပတ္ၾကာ ေလ့လာအၿပီးမွာ တရားထုိင္တဲ့အုပ္စုဟာ တုပ္ေကြးျဖစ္ေစတဲ့ ဗုိင္းရပ္စ္ကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ ပဋိဇီ၀ပစၥည္းပမာဏမ်ားေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။


တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ မွတ္ဉာဏ္
-------------------------------
ပုံမွန္တရားထုိင္တဲ့သူေတြဟာ တရားမထုိင္တဲ့သူေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက ေလ့လာမႈနဲ႔ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ဦးေႏွာက္ထဲက Gamma လႈိင္းရဲ႔ လုပ္ေဆာင္မႈကို သိသိသာသာ ေကာင္းမြန္ေစကာ စူးစုိက္မႈအား၊ မွတ္ဉာဏ္၊ ေလ့လာမႈစြမ္းရည္နဲ႔ အသိဉာဏ္တုိ႔ကို ပုိမိုတုိးတက္ေစၿပီး စိတ္ကိုလည္း ရႊင္လန္းေစတယ္လုိ႔ မၾကာေသးခင္က ေလ့လာမႈတစ္ရပ္က ဆုိပါတယ္။


တရားထုိင္ျခင္းနဲ႔ အိပ္မေပ်ာ္တဲ့ ေ၀ဒနာ
-------------------------------------------
အိပ္ရာထဲမွာေနၿပီး အိပ္မေပ်ာ္ႏိုင္လုိ႔ အတင္းအိပ္ေပ်ာ္ေအာင္ ႀကဳိးစားရင္ တလူးလူးတလိမ့္လိမ့္နဲ႔ ပုိၿပီး အိပ္မေပ်ာ္ႏိုင္ ျဖစ္ရပါတယ္။ စိတ္ကို အနားေပးၿပီး ခႏၶာကုိယ္ကို အေၾကာေလွ်ာ့ကာ အနားယူ ေပးပါ၊ ၿပီးမွ ႏွာသီး၀မွာ တုိး၀င္ေနတဲ့ေလနဲ႔ ထြက္ေနတဲ့ေလကို အာ႐ုံျပဳေပးရင္ မၾကာခင္ အိပ္ေပ်ာ္သြားပါလိမ့္မယ္။ တရားမွတ္ျခင္းဟာ ေယာဂက်င့္ျခင္း၊ အသက္႐ွဴေလ့က်င့္ခန္း ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းျခင္းေတြလုိပဲ စိတ္ကို ၿငိမ္သက္ေအးခ်မ္းေစပါတယ္။
(အာေရာဂ်ံ က်န္းမာေရးမဂၢဇင္း)