ေယာက်္ား မီးရပ္ ဘယ္ေတာ့ဆံုးသလဲ ?

ဒီေခါင္းစဥ္ကိုဖတ္မိတဲ့သူေတြကေတာ့ ဒီစာေရးသူေတာ္ေတာ္ နေမာ္နမဲ့ ႏိုင္တာဘဲ။ ေယာက်ာ္းနဲ႕မိန္းမ
ေတာင္ မွားေရးတယ္လို႕ထင္မိပါလိမ့္မယ္။ မွားေရးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အမွန္ ေရးတာပါ။ အမ်ိဳးသမီးေတြ မီးရပ္ ဆံုးသလို  ေယာက်ာ္းေတြမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးေတြ မီးရပ္ ဆံုးသလို တူညီတဲ့ ခံစားမႈမ်ား ခံစား ရပါတယ္။ ေဆးပညာအရ Andropause လို႕ေခၚပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ မီးရပ္ ဆံုးတာကို Menopause
လို႕ေခၚပါတယ္။ Menopause ျဖစ္ရတာက လူလတ္ပိုင္း (middle age) ေလာက္မွာ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ရဲ့ လကၡဏာေတြကိုျဖစ္ေစတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေဟာ္မုန္း oestrogen  ေတြနည္းလာတဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္ပါ။ ထို႕အတူအမ်ိဳးသားေတြလည္း လူလတ္ပိုင္း (middle age) ေလာက္မွာ  အမ်ိဳးသား ေဟာ္မုန္းျဖစ္တဲ့ testosterone ေတြ နည္းလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြခံစားရတဲ့ Menopause လကၡဏာေတြျဖစ္တဲ့
၁။ ကိုယ္ခႏၶာ ပူျခင္း။ (Hot flashes)
၂။ စိတ္တိုျခင္း။ (Irritability)
၃။ ရာဂစိတ္မ်ားေလ်ာ့နည္းျခင္း။ (lack of libido)
၄။ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း။(Insomia)
၅။ စိတ္ဓါတ္က်ျခင္း။ (depression)
၆။ စိတ္ပူပန္ျခင္း။ (Anxiety)
၇။ ေၾကာနာ၊ေခါင္းနာျခင္း။ (Back and Headache)
၈။ စိတ္သေဘာထားေျပာင္းလဲျခင္း။ (Mood swing)
စတာေတြကိုခံစားရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ိဳးသားေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြလို လစဥ္ ဓမၼတာေပၚျခင္းမ်ိဳး မရွိတဲ့အတြက္ အမ်ိဳးသမီးေတြလို ဓမၼတာဆံုးသြားျခင္း (မီးရပ္ဆံုးျခင္း) လိုထင္ရွားတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈကို
မေတြ႕ရပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခ်က္က အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ (menopause) မီးရပ္ဆံုးတာနဲ႕ရွားပါးေသာ ခၽြင္းခ်က္မ်ားမွလြဲရင္ ခေလး မရနိုင္ေတာ့ပါဘူး။ အမ်ိဳးသားေတြမွာေတာ့ (Andropause) ျဖစ္ေပမဲ့ သားသမီးရနိုင္ပါေသးတယ္။

ေရာဂါကုသတဲ့ေနရာမွာလည္း (Replacement therapy) ေခၚတဲ့လိုေနတဲ့ ေဟာ္မုန္းကို အစားထိုး ေပးရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ menopause လကၡဏာေတြသက္သာေအာင္ အမ်ိဳးသမီး
ေဟာ္မုန္းျဖစ္တဲ့ (oestrogen ) ေပးရၿပီး၊ အမ်ိဳးသားေတြရဲ Andropause လကၡဏာေတြသက္သာေအာင္ အမ်ိဳးသားေဟာ္မုန္းျဖစ္တဲ့ (testosterone ) ေတြေပးရပါတယ္။

ဒီေရာဂါကို ၁၉၄၄ ခုမွ Heller and Myers တို႕ကစတင္ေတြ႕ရွိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ WHO က အသိအမွတ္ မျပဳေသးပါဘူး။ ဒီေရာဂါ အေၾကာင္းဖတ္ရေတာ့ သဘာ၀တရားရဲ့ ေယာက်ာ္း၊မိန္းမ မခြဲျခားတဲ့ တရားမွ်တ တဲ့သေဘာကို သိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္သဘာ၀တရားေတြကို အမွန္အတိုင္းသိ ျမင္ေတာ္မူတဲ့ျမတ္ဗုဒၶ ရဲ့ တရားေတာ္ေတြဟာလည္း က်ား၊မ ခြဲျခားမႈမရွိဘဲ တရားမွ်တ တာပါလားလို႕သေဘာက်မိပါတယ္။

(ျပင္သစ္နိုင္ငံမွာ အမ်ိဳးသား၊အမ်ိဳးသမီးေတြ အသက္ ၄၀ ေလာက္မွာ စိတ္ေနစိတ္ထားေတြေျပာင္းၿပီး ငယ္စဥ္ကေပါင္းသင္းလာတဲ့ မိမိရဲ့ၾကင္ေဖၚၾကင္ဘက္ေတြ အေပၚမွာစိတ္မ၀င္စားေတာ့ဘဲ အျခားေသာ
အမ်ိဳးသား၊အမ်ိဳးသမီးေတြ ကိုစိတ္၀င္စားၿပီး၊ၾကင္ေဖၚ ၾကင္ဘက္ေတြ ေျပာင္းလဲဖို႕ျပဳလုပ္ၾကတာကို အသက္ ၄၀ ေရာက္ေရာဂါလို႕ေခၚပါတယ္။)

က်န္းမာေရးဗဟုသုတျပည့္၀ၿပီးက်န္းမာၾကပါေစ။


က်မ္းကိုး။
Wikipedia

ကိုယ့္ ကိုယ္သာအခ်စ္ဆံုးတဲ့။

လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ေလးဆယ္ေက်ာ္ေလာက္၊ မွတ္မွတ္ရရ က်မတို႕ေနာက္ဆံုးႏွစ္ေဆးေက်ာင္းသားေတြ
ေတာင္ဥကၠလာပ ခေလးေမြးဖြါးခန္းက်ဥ္းက်ဥ္းမွာသဘာ၀အတိုင္းခေလးေမြးဖြါးတာကို (normal delivery) ပထမဦးဆံုးၾကည့္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္ကပါ။ အားလံုး ေက်ာင္းသား/ေက်ာင္းသူ ဆယ္ေယာက္ထင္ပါတယ္။

(ေဆးေက်ာင္းေနာက္ဆံုးႏွစ္မွာ normal delivery ဆယ္ဦးနဲ႕သဘာ၀မဟုတ္တဲ့/ခက္ခဲတဲ့ ခေလး ေမြးဖြါးျခင္း(abnormal delivery) ဆယ္ဦး။ ဥပမာ၊ တင္ပုဆံုျဖင့္ေမြးျခင္း၊အမႊါးေမြးျခင္း၊ဗိုလ္ခြဲ ေမြးျခင္းစသည္ တို႕ကိုအရင္ၾကည့္ (Observation) ရပါတယ္။)

ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ မိခင္ျဖစ္သူက အသက္ ၁၄ ႏွစ္သာရွိပါေသးတယ္။ သဘာ၀အတိုင္းေမြးတယ္ဆိုေပမဲ့ သားဦးလည္းျဖစ္ျပန္၊မိခင္ကလည္း အလြန္ငယ္ရြယ္သူျဖစ္ေနတာမို႕ခေလးကေတာ္ေတာ္နဲ႕ အျပင္ ေရာက္မလာပါဘူး။ မိခင္ကညွစ္လိုက္ ခေလးေခါင္းကျပဴလာလိုက္၊ မိခင္ကေမာၿပီးညွစ္အားေလ်ာ့
လိုက္ ခေလးေခါင္းကျပန္၀င္သြားလိုက္နဲ႕ျဖစ္ေနပါတယ္။ မိခင္နဲ႕ခေလးရဲ့ခံစားေနရတဲ့ ေ၀ဒနာေတြကို
ျမင္ေနရတာရယ္ အခန္းက်ဥ္းထဲမွာမြန္က်ပ္ၿပီး၊မူးမိုက္လာတာနဲ႕အခန္းျပင္ေဆးရံု၀င္းထဲ အထိ ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။

အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာက်မေနာက္နားက ပါလာတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေမာင္ဘက သူ႕မွတ္စုစာအုပ္နဲ႕က်မကို ရက္ခတ္ေပးရင္း၊ ခေလးေမြးရတာေတာ္ေတာ္မလြယ္တာပဲ။ ငါမိန္းမယူရင္ ငါ့အမ်ိဳးသမီးကိုခေလး
မေမြးခိုင္းဘူးလို႕ေတြေတြႀကီးေျပာလိုက္ပါတယ္။ က်မကေတာ့ ဘာမွျပန္မေျပာျဖစ္ခဲ့ေပမဲ့ ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳးနဲ႕ႀကံဳရမွာကိုေတာ္ေတာ္ေၾကာက္မိပါတယ္။

                အခုပင္ဆင္ယူၿပီး ျမတ္ဘုရားရဲ့တရားေတြ ဖတ္ျဖစ္၊နာျဖစ္ေတာ့ ခေလးျဖစ္သူဟာ ဆင္ေျပာင္
ႀကီးကိုအေပါက္ေသးေသးထဲကေနအတင္းသံေဂါက္ေတြနဲ႕ဆြဲထုတ္သလိုအလြန္နာက်င္တဲ့ေ၀ဒနာ ခံစားရတယ္တဲ့။ ဟုတ္လိုက္တာ။ ခေလးအျပင္ေရာက္လို႕ မိခင္ျဖစ္သူက အေမာေျပသြားေပမဲ့၊ ခေလးျဖစ္သူမွာ အနာရွိန္ေၾကာင့္ၾကဴၾကဴပါေအာင္ငိုေနေသးရွာတာကိုး။

              ေမာင္ဘနဲ႕လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္ကျပန္ေတြ႕ေတာ့ သူ႕မွာသားတစ္ေယာက္၊သမီး တစ္ေယာက္ ထြန္းကားၿပီ၊ သူ႕သမီးကေမြးတဲ့ ေျမးကေလးနဲ႕ပင္ဆင္အခ်ိန္ေတြကိုအသံုးခ်ေနတယ္လို႕
ေျပာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ နင္ေရာအပ်ိဳႀကီးပဲလားတဲ့။
လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၄၀ ကသူေျပာခဲ့တာ၊မွတ္မိေသးလားလို႕ မေမးျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္ျမတ္ဘုရားက ေလာက မွာကိုယ့္ကို္ယ္ကိုသာအခ်စ္ဆံုးလို႕လည္းခဲ့တာကိုး။

အခ်ိန္တန္ဖိုးကိုခြဲျခမ္းစိပ္ျဖာၾကည့္ျခင္း။

တစ္ႏွစ္ရဲ့တန္ဖိုးကိုသိခ်င္ရင္ စာေမးပြဲက်တဲ့ေက်ာင္းသားကိုေမးပါ။
တစ္လရဲ့တန္ဖိုးကိုသိခ်င္ရင္ လမေစ့ဘဲေမြးတဲ့မိခင္ကိုေမးပါ။
တစ္ပတ္ရဲ့တန္ဖိုးကိုသိခ်င္ရင္ အပတ္စဥ္ထုတ္ဂ်ာနယ္အယ္ဒီတာကိုေမးပါ။
တစ္ရက္ရဲ့တန္ဖိုးကိုသိခ်င္ရင္ ေန႕စား၊ခေလးေျခာက္ေယာက္ဖခင္ကိုေမးပါ။
တစ္နာရီရဲ့တန္ဖိုးကိုသိခ်င္ရင္ ဆံုစည္းခြင့္ေစာင့္ေနတဲ့ခ်စ္သူမ်ားကိုေမးပါ။
တစ္မိႏွစ္ရဲ့တန္ဖိုးကိုသိခ်င္ရင္ ရထားမမီလိုက္တဲ့ခရီးသည္ကိုေမးပါ။
တစ္စကၠန္႕ရဲ့တန္ဖိုးကိုသိခ်င္ရင္ ယာဥ္တိုက္မႈနဲ႕သီသီေလးလြဲသြားတဲ့ဒရိုင္ဘာကိုေမးပါ။
တစ္မီလီစကၠန္႕ရဲ့တန္ဖိုးကိုသိခ်င္ရင္ အိုလံပစ္ေငြတံဆိပ္ရွင္ကိုေမးပါ။
ေက်ာ္၀င္း

က်မ္းကိုး
ေမတၱာရွင္(ေရႊျပည္သာ)ေမတၱာျဖင့္စီးပြါးရွာျခင္း။ႏွာ၆၀။

ဒုလႅဘဦးပဥၨင္း (၃) ပါး။

ဒုလႅဘဦးပဥၨင္း (၃) ပါး။

၁။ ဦးျပင္ဆင္။
သိမ္ဆင္းၿပီးေန၊႕မေပ်ာ္ေမြ႕၍၊
ရက္မေစ့ခင္၊လူထြက္ခ်င္ကာ၊
ၾကင္ယာဇနီး၊ေခၚေတြ႕ၿပီးလွ်င္၊
ဇြတ္ႀကီးျပင္ဆင္ခိုင္းေတာ့သည္၊
ဦးျပင္ဆင္ပါဘုရား။

၂။ဦးပ်င္းဆင္း။
သိမ္ဆင္းၿပီးေန၊႕စိတ္ၿငီးေငြ႕ဟု၊
ပုတီးမကိုင္၊မထိုင္တရား၊
တ၀ါး၀ါးသန္း၊ၾကမ္းႏွင့္ေက်ာခင္း၊
ပ်င္းဆင္းဓုတင္က်င့္ေတာ့သည္၊
ဦးပ်င္းဆင္းပါဘုရား။

၃။ ဦးပင္စင္။
သိမ္ဆင္းၿပီးေန၊႕စိတ္ၿငီးေငြ႕ဟု၊
လူ႕ဘ၀တြင္အမွ်င္မျပတ္၊တရစပ္ရႈပ္၊
သူ႕အလုပ္မ်ား၊ခုမွနားဟု၊
အိပ္စားႏွစ္လီက်င့္ေတာ့သည္၊
ဦးပင္စင္ပါဘုရား။

ရခဲေပစြ၊ဒုလႅဘဟု၊
ဗုဒၶအေမြ၊ခံယူေပလည္း၊
ဓမၼနည္းယူ၊က်င့္မႈမရွိ၊
အသိမလိုက္၊စရိုက္မျပင္၊
အရွင္သံုးပါး၊ပဥၨင္းမ်ားတို႕၊
ဘုရားအေမြ၊မရေစေကာင္း၊
ပါရမီေဟာင္းေလာင္းျဖစ္ေတာ့သည္၊
ဦးတင္ပါသည္ဘုရား။
(ဘိုးရာဇူ)

က်မ္းကိုး
ေမတၱာရွင္(ေရႊျပည္သာ)၏မဂ္တားဖိုလ္တားအႏၱရာယ္မ်ား။ႏွာ၂၇၀။

မ်က္ႏွာသစ္ရင္းကုသိုလ္ယူမယ္။

၁။ ဤမ်က္ႏွာသစ္ေသာေရကို ကိေလသာအပူခတ္သိမ္းေအးၿငိမ္းေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရားအား
ကပ္လႈပါ၏။ (ဒါန၊ဗုဒၶာႏုႆတိ)
၂။ ဤေရကဲ့သို႕သတၱ၀ါအမ်ား ၾကည္လင္ ေအးျမ ခ်မ္းသာၾကပါေစ။ (ေမတၱာဘာ၀နာ)
၃။ မ်က္၀တ္ထြက္ျခင္း၊ခံတြင္းမွအပုပ္ရည္စီးက်ျခင္းေၾကာင့္အျမဲတမ္းေဆးေၾကာေပးရေသာ ဤခႏၶာကို္ႀကီးသည္စက္ဆုပ္ရြံရွာဖြယ္အတိ ပါတကား။ (အသုဘဘာ၀နာ)
၄။ အင္း  တစ္ရက္တစ္ညေတာ့ ငါ၏အသက္ျမဲခဲ့ရၿပီ၊ ထြက္ေလမ၀င္ခင္ ၀င္ေလမထြက္ခင္၊နံနက္          
 ေန႕ညမေရြးေသနိုင္ေပသည္တကား။ (မရဏႏုႆတိ)
   
လက္ေတြ႕စမ္းသပ္ၾကည့္ပါက မိမိကိုယ္တိုင္ (မျမင္နိုင္ေသးသည့္ မ်ားျပား လွသည့္ သံသရာ ႏွင့္ေလာကုတၱရာအက်ိဳးစီးပြါးတို႕ကိုအပထား၍) ေလာကီ ကိစၥမ်ား အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕လာျခင္း၊ အခက္အခဲမ်ားမွ လြန္ေျမာက္ျခင္းမ်ားကို ေတြ႕ရွိပါလိမ့္မယ္။

က်မ္းကိုး
ဓမၼစရိယဦးေဌးလႈိင္၏ရတနာသံုးပါးေက်းဇူး၊ နွာ ၁၈၉။

ေနျပည္ေတာ္သို႕တစ္ေခါက္

                                     ေနျပည္ေတာ္ရဲ့လမ္းကိုကားေပၚမွရိုက္ခဲ့ျခင္း

ဒီတစ္ေခါက္ရန္ကုန္ေရာက္တုန္း နံမည္ႀကီး ေနျပည္ေတာ္သို႕အလည္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ နံမည္ႀကီး ေလာက္ေအာင္ တိုးတက္တဲ့နိုင္ငံကၿမိဳ႕ေလးလိုလွပ သတ္ရပ္ေနတာေတြ႕ရပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္ သြားရာလမ္းကိုက မီးတိုင္ေတြထိန္ထိန္လင္းတဲ့ ေခ်ာ္ေမာတဲ့လမ္းက်ယ္ႀကီးေတြျဖစ္ပါတယ္။
လမ္းတစ္ေလ်ာက္ ကားနားရာေနရာေတြကလည္းအဆင့္အတန္းျမင့္တဲ့စားေသာက္ဆိုင္ေတြ၊ဓါတ္ဆီဆိုင္ေတြနဲ႕ျဖစ္ေနၿပီး၊ စိတ္အခ်မ္းသာဆံုးကေတာ့ အိမ္သာေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က ေပါက္ေတာ ဆိုၿပီး ခ်ံဳပုပ္ေတြေနရာမွာအေပ့့ါသြားၾကရတာေတြ မရွိေတာ့ပါဘူး။ လမ္းေဘးေတြမွာလည္း ေရသိပ္မလိုပဲ၊ေနေရာင္ႀကိဳက္တဲ့ စကၠဴပန္းေရာင္စံုပင္ေတြစီတန္းစိုက္ထားတာကလည္း အေျမာ္အျမင္ရွိတာ ကိုျပေန ပါတယ္။ လမ္းစံုလမ္းခြေတြကိုလည္းျမန္မာ့ပန္းေတြနဲ႕အလွဆင္ထားပါတယ္။ က်န္တဲ့ၿမိဳ႕ေတြလည္း ေနျပည္ေတာ္လိုသန္႕ရွင္းလွပ ပါၾကပါေစလို႕ဆုေတာင္းမိပါတယ္။

       ယခင္ကလို၀ါးလံုးေတြနဲ႕တားတဲ့(၀ါးတားဂိတ္) အစားလမ္းေၾကးေကါက္ခံေသာဂိတ္။

                                       အေ၀းေျပးလမ္းေပၚရွိစားေသာက္ဆိုင္မ်ား။

 

 

 

 

ေနျပည္ေတာ္ရဲ့ဟိုတည္တစ္ခု

 

 

ေနျပည္ေတာ္ရဲ့ကိုယ္ပိုင္အိမ္ မ်ား။

 

ေနျပည္ေတာ္ရဲ့ကိုယ္ပိုင္အိမ္တစ္လံုး။

 

ကားလမ္းေဘးေၾကာျငာဆိုင္းပုဒ္။

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ဓါတ္ဆီထဲ့သည့္ေနရာမွဆိုင္ကေလး။

 

ေနျပည္ေတာ္ရဲ့ဧည့္ရိပ္သာ။

 

 

ေနျပည္ေတာ္ရဲ့ေရႊပုဇြန္စားေသာက္ဆိုင္။