3 = ႏို႔အိပ္။4= နို႔သီးေခါင္း။6= ႏို႔ေခ်ာင္း။8= ရင္ပတ္။
က်မကေတာ့ ေဒၚမမကိုယ္မွာ အထင္ရွားဆံုး အမ်ိဳးသမီးအဂၤါျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြကက်မကို
အလွအပ အဂၤါတစ္ခုလို႔ပဲထင္ၾကပါတယ္။ က်မက လူေတြထင္ထားတာထက္ပိုၿပီးအစြမ္း
ထက္ပါတယ္။ က်မက ဓါတုေဗဒ ပညာရွင္ပါ။ က်မက ေသြးကေန နို႔ျဖစ္ ေအာင္ေျပာင္းေပးနိုင္
တယ္ေလ။ က်မက ေဒၚမမရဲ့ဘယ္ဘက္ ရင္သားပါ။ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုမွာလိုပဲ က်မက ညာဘက္ ရင္သားထက္နဲနဲပိုႀကီးပါတယ္။
ေရွးတံုးကေတာ့ လူသားေတြအသက္ရွင္ဖို႔အတြက္ က်မတို႔အေပၚတည္ပါတယ္။ လူေတြသဘာ၀အတိုင္းေမြးၾကၿပီး ခေလးေတြမိခင္နို႔ရည္နဲ႔ရွင္သန္ၾကရတာမဟုတ္လား။ က်မတို႔က အမ်ဳိးသမီးေတြ သားဖြားနိုင္တဲ့ သက္တမ္းတစ္ေလ်ာက္လံုး နို႔ထုတ္လုပ္နို္င္တယ္။ တခါတေလ ႏွစ္မ်ားစြာပိုၿပီးေတာ့
ေတာင္ နို႔ထုတ္နိုင္ေသးတယ္။ မိခင္ေသဆံုးသြားတဲ့ခေလးေတြကိုႏို႔တိုက္ဖို႔ အျခားနို႔ဆို႔သားသမီးငယ္
မရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးရဲ့ရင္သားမွာ ခေလးငယ္ကိုဆို႔ေစရင္ အဲ့ဒီအမ်ိဳးသမီးရဲ့ရင္သားကေန မၾကာခင္
နို႔ရည္ေတြ သားဖြားထားတဲ့မိခင္လို ထြက္လာပါတယ္။
တကယ္က က်မတို႔ဟာ အထူးစီစဥ္ထားတဲ့ ေခၽြအိပ္ေတြပါ။ ေဒၚမမေမြးစက ေဒၚမမရဲ့မိခင္ ကိုယ္က
ေဟာ္မုန္းေတြေၾကာင့္က်မတို႔ (စုံးမႏို႔ရည္) ေခၚတဲ့ နိ႔ရည္အနည္းငယ္ထုတ္ၾကပါတယ္။ က်မတို႔လိုပဲ ဦးေမာင္ေမာင္ငယ္စဥ္ကလည္း သူ႔ရင္သားေတြက စုံးမႏို႔ရည္ အနည္းငယ္ထုတ္ၾကပါတယ္။
အဲ့ဒီေနာက္ပိုင္းက်မတို႔ အိပ္ေပ်ာ္ေနၾကတာ ေဒၚမမ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ရွိမွ သူမရဲ့ မ်ိဳးဥအိမ္က
ထုတ္လိုက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေဟာ္မုန္းေတြေၾကာင့္ က်မတို႔ေတြႀကီးထြားလာတယ္။ ေဒၚမမရဲ့တစ္ခ်ိဳ႔သူငယ္ခ်င္းေတြဆို ၈ ႏွစ္ေလာက္ကထဲက ႀကီးထြာလာတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔ၾကေတာ့လည္း ၁၈ ႏွစ္အထိ ေနာက္က်တယ္။ က်မတို႔ဆီမွာအဆီေတြေရာက္လာတယ္။ အဆီေတြနဲ႔က်မတို႔ ႀကီးမားလာတယ္။
က်မရဲ့ နို႔သီးေခါင္းလည္း ႀကီးလာတယ္။ နို႔သီးေခါင္းပတ္လယ္က (alveola) လည္း အေရာင္ ပိုရင့္ လာတယ္။
က်မရဲ့ နို႔ရည္ထုတ္တဲ့ အစိတ္ အပိုင္းကပိုၿပီးစိတ္၀င္စားဖို႔ေကာင္းတယ္။ က်မမွာ နို႔ထုတ္တဲ့ အက်ိတ္
၁၇ ခုရွိတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔အမ်ိဳးသမီး ေတြမွာပိုရွိတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔မွာေတာ့ ေလ်ာ့ရွိတယ္။ အက်ိတ္တစ္ခုစီက သပ်က္သီးခိုင္လိုပါပဲ။
သပ်က္သီးေတြကနို႔ထုတ္တဲ့အိပ္နဲ႔တူတယ္။ ဒါေပမဲ့နို႔က်ိတ္တစ္ခို္ွင္မွာ နို႔အိပ္ေလးေတြ ေသာင္းဂဏန္း
နဲ႔ခ်ီရွိတယ္။ နို႔ရည္ေတြဟာနို႔အိပ္ေတြကတစ္ဆင့္ တျဖည္းျဖည္းႀကီးလာတဲ့နို႔ျပြန္ေခ်ာင္းေတြဆီကတဆင့္
နို႔သီးေခါင္းဆီေရာက္တယ္။ က်မရဲ့ႏို႔သီးေခါင္းမွာနို႔က်ိတ္ ၁၇ခုကလာတဲ့ နို႔ျပြန္ေခ်ာင္းႀကီး ၁၇ခု ရွိတယ္။
က်မမွာရွိတဲ့အဆီေတြက နုနယ္တဲ့ နို႔က်ိတ္ေတြ၊နို႔ေခ်ာင္းေတြမထိခိုက္ေအာင္ကာကြယ္တဲ့အျပင္၊အပူအေအး ဒါဏ္မွလည္းကာကြယ္ေပးတယ္။ က်မမွာ အမွ်င္ေတြလည္းရွိတယ္သူတို႔ကနို႔က်ိတ္ေတြ၊ နို႔ေခ်ာင္းေတြ မၿပိဳကြဲ ေအာင္နဲ႔ရင္ပတ္မွာတြယ္ကပ္ေနေအာင္လုပ္ေပးတယ္။ အတြင္း ဘရာဇီရာလို႔ေျပာရမယ္ထင္တယ္။
က်မတို႔ကို ေဟာ္မုန္းေတြကထိမ္းခ်ဳပ္ထားတယ္။ မီးရပ္မလာခင္ က်မတို႔ႀကီးလာတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ အခ်င္းကထုတ္တဲ့ေဟာ္မုန္းေတြေၾကာင့္ က်မတို႔အလြန္႔အလြန္ႀကီးလာၾကတယ္။ က်မတို႔ရဲ့ နို႔အိပ္ေတြသာမက ေသြးေၾကာ္ေတြပါပြါးမ်ားလာတယ္။ က်မတို႔ေပၚက ေသြးေၾကာညိဳေတြ ျမင္သာ လာတယ္။ က်မတို႔အေလးခ်ိန္ေတြ ၂ဆ ျဖစ္လာတယ္။ ေဒၚမမသမီးေလးေမႊးေမႊး ေမြးတဲ့အခ်ိန္မွာ ေဒၚမမ ဦးေဏွာက္ေအာက္မွာရွိတဲ့ အက်ိတ္ကေန (prolactin) ေခၚတဲ့ေဟာ္မုန္းတစ္ခုထုတ္တယ္။ အဲ့ဒီေဟာ္မုန္းက က်မတို႔ဆီက နို႔ရည္ေတြထြက္ေအာင္လုပ္ေပးတယ္။ က်မတို႔ ခေလးေမြးၿပီး ပထမ ၄ ရက္ေလာက္မွာ ၀ါတာတာ ေရလိုအရည္ (colostrum) ေတြကိုထုတ္ေပးတယ္။ ဒီအရည္မွာ ေမႊးေမႊး အတြက္ အာဟာရ ဓါတ္ေတြမပါဘူး။ ဒါေပမဲ့သူက ေမႊးေမႊးရဲ့အူထဲမွာရွိတဲ့ အမိႈက္ေတြကိုရွင္းလင္း ေပး တယ္။ ေမြးစခေလးေတြကိုေသေစနိုင္တဲ့ ၀က္သက္ေရာဂါ၊ၾကက္ညွာေခ်ာင္းဆိုးစတဲ့ ေရာဂါေတြက ကာကြယ္ေပးမဲ့ သဘာ၀ပိုးသတ္ေဆးေတြပါတယ္။ (ျမန္မာနိုင္ငံမွာ(colostrum) ဟာ ခေလး အတြက္ မသင့္ေတာ္ဘူးဆိုၿပီးညွစ္ပစ္တတ္တယ္။ အဲ့ဒါအလြန္မွားတဲ့ အယူအဆနဲ႔မွာယြင္းတဲ့အက်င့္ျဖစ္ပါတယ္။ စာေရးသူ)
၅ ရက္ေျမာက္တဲ့ေန႔မွာေတာ့ ေမႊးေမႊးရဲ့အူလည္း ရွင္းလင္းၿပီး အစာေတြခ်က္နိုင္ၿပီးမို႔ ေမႊးေမႊးအတြက္ အာဟာရေတြျပည့္စံုတဲ့နို႔ကိုထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္။ ေစာေစာပိုင္းမွာက်မနဲ႔ က်မရဲ့အေဖၚညာဘက္ရင္သား ႏွစ္ေယာက္ေပါင္းတစ္ေန႔ကိုနို႔ တစ္လီတာထုတ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလိုထုတ္လုပ္နိုင္ဖို႔ က်မတို႔ေသြးေတြ အမ်ားႀကီး လိုပါတယ္။
ေသြးထဲကေနက်မတို႔ရဲ့ နို႔အိပ္ေတြက သၾကားဓါတ္ေတြစုပ္ယူတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေသြးသၾကားကို ေမႊးေမႊးအတြက္သင့္ေတာ္မဲ့ သၾကားျဖစ္ေအာင္ေျပာင္းေပးတယ္။ အသားဓါတ္နဲ႔အဆီဓါတ္ေတြကိုလည္း သၾကား ဓါတ္လိုပဲေမႊးေမႊးအတြက္သင့္ေတာ္မဲ့ အသားဓါတ္နဲ႔အဆီဓါတ္ေတြအျဖစ္ေျပာင္းေပးတယ္။ ဒီ့အျပင္
သတၳဳဓါတ္ အထူးသျဖင့္ အရိုးေတြႀကီးထြာဖို႔အတြက္ ထံုးဓါတ္နဲ႔ဗီတာမင္ဓါတ္ေတြကိုလည္း ေသြးကစုပ္ ယူၿပီး၊နို႔ထဲကိုထဲ့ေပးၾကတယ္။
ေဒၚမမက ေမႊးေမႊး နို႔ဆို႔လို႔ က်မတို႔ပံုသ႑န္ေတြပ်က္သြားမွာ၊အလွပ်က္မွာေၾကက္တယ္။ သူမ အေျခအျမစ္မရွိ စိတ္ပူေနတာပါ။ အေလ်ာ့အတင္း (elasticity) ရွိတဲ့ ဗယာဇီယာလိုပဲ က်မတို႔မွာ (elasticity) ေတြရွိပါတယ္။ ေမႊးေမႊးနို႔ဆို႔လို႔ က်မတို႔ပံုသ႑န္ေတြပ်က္မသြားနိုင္ပါဘူး။၊ ေဟာ္မုန္းေတြေၾကာင့္က်မတို႔ (စုံးမႏို႔ရည္) ေခၚတဲ့ နိ႔ရည္အနည္းငယ္ထုတ္ၾကပါတယ္။ က်မတို႔လိုပဲ ဦးေမာင္ေမာင္ငယ္စဥ္ကလည္း သူ႔ရင္သားေတြက စုံးမႏို႔ရည္ အနည္းငယ္ထုတ္ၾကပါတယ္။
အဲ့ဒီေနာက္ပိုင္းက်မတို႔ အိပ္ေပ်ာ္ေနၾကတာ ေဒၚမမ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ရွိမွ သူမရဲ့ မ်ိဳးဥအိမ္က
ထုတ္လိုက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေဟာ္မုန္းေတြေၾကာင့္ က်မတို႔ေတြႀကီးထြားလာတယ္။ ေဒၚမမရဲ့တစ္ခ်ိဳ႔သူငယ္ခ်င္းေတြဆို ၈ ႏွစ္ေလာက္ကထဲက ႀကီးထြာလာတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔ၾကေတာ့လည္း ၁၈ ႏွစ္အထိ ေနာက္က်တယ္။ က်မတို႔ဆီမွာအဆီေတြေရာက္လာတယ္။ အဆီေတြနဲ႔က်မတို႔ ႀကီးမားလာတယ္။
က်မရဲ့ နို႔သီးေခါင္းလည္း ႀကီးလာတယ္။ နို႔သီးေခါင္းပတ္လယ္က (alveola) လည္း အေရာင္ ပိုရင့္ လာတယ္။
က်မရဲ့ နို႔ရည္ထုတ္တဲ့ အစိတ္ အပိုင္းကပိုၿပီးစိတ္၀င္စားဖို႔ေကာင္းတယ္။ က်မမွာ နို႔ထုတ္တဲ့ အက်ိတ္
၁၇ ခုရွိတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔အမ်ိဳးသမီး ေတြမွာပိုရွိတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔မွာေတာ့ ေလ်ာ့ရွိတယ္။ အက်ိတ္တစ္ခုစီက သပ်က္သီးခိုင္လိုပါပဲ။
သပ်က္သီးေတြကနို႔ထုတ္တဲ့အိပ္နဲ႔တူတယ္။ ဒါေပမဲ့နို႔က်ိတ္တစ္ခို္ွင္မွာ နို႔အိပ္ေလးေတြ ေသာင္းဂဏန္း
နဲ႔ခ်ီရွိတယ္။ နို႔ရည္ေတြဟာနို႔အိပ္ေတြကတစ္ဆင့္ တျဖည္းျဖည္းႀကီးလာတဲ့နို႔ျပြန္ေခ်ာင္းေတြဆီကတဆင့္
နို႔သီးေခါင္းဆီေရာက္တယ္။ က်မရဲ့ႏို႔သီးေခါင္းမွာနို႔က်ိတ္ ၁၇ခုကလာတဲ့ နို႔ျပြန္ေခ်ာင္းႀကီး ၁၇ခု ရွိတယ္။
က်မမွာရွိတဲ့အဆီေတြက နုနယ္တဲ့ နို႔က်ိတ္ေတြ၊နို႔ေခ်ာင္းေတြမထိခိုက္ေအာင္ကာကြယ္တဲ့အျပင္၊အပူအေအး ဒါဏ္မွလည္းကာကြယ္ေပးတယ္။ က်မမွာ အမွ်င္ေတြလည္းရွိတယ္သူတို႔ကနို႔က်ိတ္ေတြ၊ နို႔ေခ်ာင္းေတြ မၿပိဳကြဲ ေအာင္နဲ႔ရင္ပတ္မွာတြယ္ကပ္ေနေအာင္လုပ္ေပးတယ္။ အတြင္း ဘရာဇီရာလို႔ေျပာရမယ္ထင္တယ္။
က်မတို႔ကို ေဟာ္မုန္းေတြကထိမ္းခ်ဳပ္ထားတယ္။ မီးရပ္မလာခင္ က်မတို႔ႀကီးလာတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ အခ်င္းကထုတ္တဲ့ေဟာ္မုန္းေတြေၾကာင့္ က်မတို႔အလြန္႔အလြန္ႀကီးလာၾကတယ္။ က်မတို႔ရဲ့ နို႔အိပ္ေတြသာမက ေသြးေၾကာ္ေတြပါပြါးမ်ားလာတယ္။ က်မတို႔ေပၚက ေသြးေၾကာညိဳေတြ ျမင္သာ လာတယ္။ က်မတို႔အေလးခ်ိန္ေတြ ၂ဆ ျဖစ္လာတယ္။ ေဒၚမမသမီးေလးေမႊးေမႊး ေမြးတဲ့အခ်ိန္မွာ ေဒၚမမ ဦးေဏွာက္ေအာက္မွာရွိတဲ့ အက်ိတ္ကေန (prolactin) ေခၚတဲ့ေဟာ္မုန္းတစ္ခုထုတ္တယ္။ အဲ့ဒီေဟာ္မုန္းက က်မတို႔ဆီက နို႔ရည္ေတြထြက္ေအာင္လုပ္ေပးတယ္။ က်မတို႔ ခေလးေမြးၿပီး ပထမ ၄ ရက္ေလာက္မွာ ၀ါတာတာ ေရလိုအရည္ (colostrum) ေတြကိုထုတ္ေပးတယ္။ ဒီအရည္မွာ ေမႊးေမႊး အတြက္ အာဟာရ ဓါတ္ေတြမပါဘူး။ ဒါေပမဲ့သူက ေမႊးေမႊးရဲ့အူထဲမွာရွိတဲ့ အမိႈက္ေတြကိုရွင္းလင္း ေပး တယ္။ ေမြးစခေလးေတြကိုေသေစနိုင္တဲ့ ၀က္သက္ေရာဂါ၊ၾကက္ညွာေခ်ာင္းဆိုးစတဲ့ ေရာဂါေတြက ကာကြယ္ေပးမဲ့ သဘာ၀ပိုးသတ္ေဆးေတြပါတယ္။ (ျမန္မာနိုင္ငံမွာ(colostrum) ဟာ ခေလး အတြက္ မသင့္ေတာ္ဘူးဆိုၿပီးညွစ္ပစ္တတ္တယ္။ အဲ့ဒါအလြန္မွားတဲ့ အယူအဆနဲ႔မွာယြင္းတဲ့အက်င့္ျဖစ္ပါတယ္။ စာေရးသူ)
၅ ရက္ေျမာက္တဲ့ေန႔မွာေတာ့ ေမႊးေမႊးရဲ့အူလည္း ရွင္းလင္းၿပီး အစာေတြခ်က္နိုင္ၿပီးမို႔ ေမႊးေမႊးအတြက္ အာဟာရေတြျပည့္စံုတဲ့နို႔ကိုထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္။ ေစာေစာပိုင္းမွာက်မနဲ႔ က်မရဲ့အေဖၚညာဘက္ရင္သား ႏွစ္ေယာက္ေပါင္းတစ္ေန႔ကိုနို႔ တစ္လီတာထုတ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလိုထုတ္လုပ္နိုင္ဖို႔ က်မတို႔ေသြးေတြ အမ်ားႀကီး လိုပါတယ္။
ေသြးထဲကေနက်မတို႔ရဲ့ နို႔အိပ္ေတြက သၾကားဓါတ္ေတြစုပ္ယူတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေသြးသၾကားကို ေမႊးေမႊးအတြက္သင့္ေတာ္မဲ့ သၾကားျဖစ္ေအာင္ေျပာင္းေပးတယ္။ အသားဓါတ္နဲ႔အဆီဓါတ္ေတြကိုလည္း သၾကား ဓါတ္လိုပဲေမႊးေမႊးအတြက္သင့္ေတာ္မဲ့ အသားဓါတ္နဲ႔အဆီဓါတ္ေတြအျဖစ္ေျပာင္းေပးတယ္။ ဒီ့အျပင္
သတၳဳဓါတ္ အထူးသျဖင့္ အရိုးေတြႀကီးထြာဖို႔အတြက္ ထံုးဓါတ္နဲ႔ဗီတာမင္ဓါတ္ေတြကိုလည္း ေသြးကစုပ္ ယူၿပီး၊နို႔ထဲကိုထဲ့ေပးၾကတယ္။
နို႔သီးေခါင္းမွာလည္းအဆီက်ိတ္ေတြျဖစ္လာၿပီး ၎တို႔ကထုတ္ေပးတဲ့အဆီေတြေၾကာင့္ နို႔သီးေခါင္း ေျခာက္ၿပီး ကြဲအက္ျခင္းမွကာကြယ္ေပးပါတယ္။ နို႔သီးေခါင္းမွာ နို႔သီးေခါင္းကိုေထာင္ေပးတဲ့
elastic tissues ေတြလည္းရွိပါတယ္။ ေမႊးေမႊးနို႔ဆို႔တဲ့အခါ elastic tissues ေတြကနို႔သီးေခါင္းကို
မာေတာင့္ေစျခင္းျဖင့္ ေမႊးေမႊးနို႔ဆို႔ရ လြယ္ေစပါတယ္။ နို႔သီးေခါင္းေအာက္မွာရွိတဲ့နို႔ေခ်ာင္းေတြက
အနည္းငယ္ ေဖါင္္းေနၿပီး ၎တို႔ထဲမွာနို႔အနည္းငယ္ရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေမႊးေမႊးနို႔ဆို႔လိုက္တာနဲ႔
နို႔အနယ္ငယ္ထြက္လာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခဏအတြင္းမွာပဲ ေဖါင္ေနတဲ့နို႔ေခ်ာင္းထဲကနို႔ေတြကုန္သြား
ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပူစရာမရွိပါဘူး။ နို႔သီးေခါင္းမွာရွိတဲ့ နပ္ေၾကာေတြကေန ဥေဏွာက္ကို သတင္းပို႔လိုက္တာမို႔ ၃၀ စကၠန္႔အတြင္း ဥေဏွာက္ကေန (oxytocin) ဆိုတဲ့ ေဟာ္မုန္းကိုေသြးထဲကို ထုတ္ေပး လိုက္ပါတယ္။ oxytocin ကက်မတို႔ရဲ့နို႔အိပ္ေတြထဲကေနနို႔ရည္ေတြကိုညွစ္ထုတ္ေစပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္ေရာက္ရင္ေမႊးေမႊးနို႔စုပ္စရာေတာင္မလိုေတာ့ပါဘူး။ နို႔ရည္ေတြကသူ႔ပါးစပ္ထဲေရာက္လာတာမို႔ေသာက္လိုက္ရံုပါပဲ။
က်မတို႔ထုတ္တဲ့နို႔ရည္က ခေလးေတြအတြက္အထူးထုတ္လုပ္ထားတာမို႔ ခေလးမ်ားကို မိခင္နို႔တိုက္ေကၽြးေစခ်င္ပါတယ္။ ႏြားနို႔တိုက္လို႔ရေပမဲ့။ က်မတို႔ထုတ္တဲ့နို႔ကိုေတာ့ ဘယ္လိုမွမီနိုင္ပါဘူး။ နို႔တိုက္တဲ့အတြက္ ေမႊးေမႊးအျပင္ ေဒၚမမကိုလည္းေကာင္းက်ိဳးျပဳပါတယ္။ oxytocinက ကိုယ္၀န္ ေဆာင္စဥ္ကႀကီးထြာသြားတဲ့ သားအိမ္ကိုနဂိုအေနေရာက္ေအာင္ျပဳလုပ္ေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခေလးနို႔ တိုက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္စရာမလိုပဲဗိုလ္ခ်ပ္ရပ္သြားပါတယ္။
ခေလး ၃ ကီလိုေလာက္အရြယ္တံုးက သူလိုတဲ့နို႔ကိုအလံုအေလာက္ထုတ္ေပးပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ က်မတို႔ႏွစ္ေယာက္ေပါင္းတစ္ေန႔ ၁လီတာထုတ္ပါတယ္။ ခေလးႀကီးလာတာနဲ႔အမွ် က်မတို႔လဲလိုအပ္တဲ့နို႔ကိုပိုမိုထုတ္လုပ္ၾကတာမို႔ တစ္ေန႔ကို ၁လီတာခြဲအထိထုတ္ပါတယ္။ နို႔မွာပါတဲ့အာဟာရေတြလဲ ခေလးလိုအပ္ခ်က္အတိုင္းလိုက္ေျပာင္းၿပီးထုတ္ပါတယ္။ ခေလးႀကီးထြာဖို႔႔အတြက္ ထံုးဓါတ္ပိုမိုလိုအပ္ တာမို႔ နို႔မွာထံုးဓါတ္ေတြပိုထဲ့ေပးပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔ဗီတာမင္နဲ႔သံဓါတ္ကလြဲရင္ ခေလး ၆ လအထိ အပိုအစာ မလိုပဲက်မတို႔ နို႔နဲ႔တင္လံုေလာက္ ေအာင္လုပ္ေပးနိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေမႊးေမႊးနို႔မစို႔ေတာ့ဘူးဆိုရင္ က်မတို႔ရဲ့နို႔အိပ္ေတြျပန္အိပ္သြားၾကတာမို႔က်မလည္းနဂိုအရြယ္ျပန္ေရာက္သြားပါတယ္။ က်မရဲ့ နဂို အေလးခ်ိန္က ၁၇၀ ဂရမ္ရွိပါတယ္။
တစ္ခ်ိဳ႔အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ရင္သားက နဂိုထက္ပိုႀကီးၿပီးကာရကံရွင္ကမလွဘူးထင္ရင္ က်မတို႔ဆီက အဆီေတြ၊အေရျပားေတြကို ခြဲထုတ္ပစ္ၿပီး၊ ရင္သားလွလွ အေနေတာ္ေလးျဖစ္ေအာင္ျပဳလုပ္နိုင္ပါတယ္။
အဲတစ္ခ်ိဳ႔အမ်ိဳးသမီးေတြက်ေတာ့လည္း သူတို႔ရင္သားကေသးေနတယ္၊မလွဘူးထင္တဲ့ အတြက္ ႀကီးေအာင္အေရျပားေအာက္မွာ silicone နဲ႔လုပ္ထားတဲ့ ပလပ္စတစ္အိပ္ေတြထဲ့ေပးၾကပါတယ္။ အမ်ိဳး
မေကာင္းတဲ့ silicone ထဲ့မိရင္ေတာ့ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။
က်မတို႔အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ျပႆနာက ရင္သားကင္ဆာေရာဂါပါ။ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုအမ်ားဆံုး သတ္ေနတဲ့ကင္ဆာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ေဒၚမမအေနဲ႔ ဒီေရာဂါကို ကာကြယ္နိုင္တဲ့နည္းလမ္းေတြရွိပါတယ္။ ရင္သားကင္ဆာကိုေစာေစာသိရင္ ကင္ဆာျဖစ္ေနတဲ့ေနရာ၊ဒါမွမဟုတ္ ရင္သားတစ္ခုလံုးကို ထုတ္ပစ္နိုင္ပါတယ္။ ရင္သားကင္ဆာ ေစာေစာသိဖို႔အတြက္ တိုးတက္တဲ့နိုင္ငံေတြမွာ ရင္သား ကင္ဆာျဖစ္တဲ့မိသားစုကအမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္အမ်ိဳးသမီးေတြကို စနစ္တက် ၂ ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ရင္သားကိုအထူးဓါတ္ပံုရိုက္ျခင္း ( mammography) ျဖင့္ ကင္ဆာ ျဖစ္ျဖစ္ျခင္း ကိုသိနိုင္ပါတယ္။ ( mammography) မလုပ္နိုင္ရင္လည္းစိတ္မပူပါနဲ႔ မိမိရင္သားကို တစ္လတစ္ႀကိမ္ အိပ္ယာထဲမွာအိပ္ေနစဥ္စမ္းသပ္ျခင္းျဖင့္သိနိုင္ပါတယ္။
ပထမ ဘယ္ဘက္ပုခံုးေအာက္မွာ ေခါင္းအံုးေလးခံလိုက္ပါ။ ၿပီးရင္ ညာဘက္လက္ဖ၀ါးနဲ႔ ဘယ္ဘက္ရင္သားကို အျပားလိုက္စမ္းပါ။ က်မ မွာအက်ိတ္အဖုေလးရွိရင္ ရွိမွန္းသိပါလိမ့္မယ္။
ဥပမာ ေျမျပင္မွာ ဖိနပ္မပါပဲ လမ္းေလွ်ာက္ထဲ့အခါ ခဲလံုးနင္းမိသလိုမ်ိဳးေပါ့။ ညာဘက္ရင္သား
အတြက္ေတာ့ ညာဘက္ပုခံုးေအာက္မွာ ေခါင္းအံုးခံၿပီး ဘယ္လက္ဖ၀ါးနဲ႔စမ္းသပ္ရပါမယ္။
လူဗိုလ္ဟူသည္မွကူးယူပါသည္
အေပၚမွာျပထားတဲ့ပံုလို ရင္သားကိုလက္ေခ်ာင္းေတြနဲ႔စမ္းရင္ေတာ့ ရင္သားတစ္ခုလံုးအက်ိတ္ေတြ
နဲ႔ျပည့္ေနပါလိမ့္မယ္။ ရင္သားဆိုတာ အထူးတီထြင္ထားတဲ့အက်ိတ္ႀကီးဆိုတာမေမ့ပါနဲ႔။
စမ္းဖို႔မေမ့ေအာင္ ျပကၡဒိန္မွာ ရက္တစ္ရက္ (မီးရပ္လာၿပီး ၂ ရက္ေလာက္) သတ္မွတ္ထားၿပီး စမ္းတဲ့ အက်င့္ေလးလုပ္ ရင္ပို ေကာင္းပါတယ္။
အက်ိတ္ေတြ႔ရင္လည္းသိပ္စိတ္မပူပါနဲ႔ ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့အက်ိတ္ေတြလည္းျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခ်ိန္မဆိုင္းပဲ ဆရာ၀န္နဲ႔အျမန္ဆံုးျပသဖို႔လိုပါတယ္။
ေနာက္သတိထားရမဲ့အခ်က္ေတြက နို႔သီးေခါင္းပံုစံေျပာင္းတာ၊ ရင္သားတစ္ေနရာရာခ်ိဳင့္၀င္တာ၊နို႔သီးေခါင္းကေနနို႔ရည္မဟုတ္တဲ့အရည္ေတြထြက္ရင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ျပသရပါမယ္။
ကင္ဆာအက်ိတ္ဆိုရင္လည္းသိပ္စိတ္ပူဖို႔မလိုပါဘူး။ ကင္ဆာအက်ိတ္ကရင္သားထဲမွာပဲရွိေနေသးရင္
ရင္သားကိုခြဲထုတ္ျခင္းျဖင့္ကင္ဆာေရာဂါမွေပ်ာက္ကင္းေအာင္လုပ္နိုင္ပါတယ္။
ယေန႔ေခတ္ေဆးပညာအရ အခ်ိဳ႔ရင္သားကင္ဆာဟာမ်ိဳးရိုးဇ (BRCA1 လိုု႔ေခၚတဲ့ Gene ဗီဇမ်ဳိးတခုုဟာ မ်ဳိးရိုုးလိုုက္ျပီးေတာ့ ရင္သားနဲ႔ သားအိမ္ကင္ဆာျဖစ္ပြား ေစပါတယ္) ေၾကာင့္ျဖစ္တာေၾကာင္႔အဲ့ဒီ မ်ိဳးရိုးဗီဇရွိလား ဆိုတာစမ္းသပ္နိင္္ၿပီး၊ရွိေနရင္ ကင္ဆာမျဖစ္ခင္ ကာကြယ္တဲ့သေဘာအေနနဲ႔ ရင္သားႏွစ္ခုလံုးကို ခြဲထုတ္္ၿပီးရင္သားအတုတပ္ဆင္တာလုပ္နိုင္ပါတယ္။ အသက္ ၃၇ အရြယ္ နာမည္ေက်ာ္ ေဟာလိ၀ုုဒ္မင္းသမီး၊ လူမႈေရးစံျပေစတနာရွင္ အင္ဂ်ီလီနာဂ်ဴိလီက ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ဖိုု႔ ၈၇ ရာခိုုင္ႏႈန္း အလားအလာရွိေနတဲ့ (BRCA1 လိုု႔ေခၚတဲ့ Gene ဗီဇမ်ဳိးရွိေနတဲ့ အတြက္ သူမရဲ့ ရင္သား ၁စုုံ (၂ ခုုစလုုံး) ကိုု ခြဲစိတ္ၿပီး ရင္သားအတု တပ္လိုုက္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ရင္သားကင္ဆာဟာအမ်ိဳးသားေတြရဲ့ရင္သားမွာလည္းျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသား ရင္သား ကင္ဆာဟာ ပိုမိုဆိုးတတ္ပါတယ္။ ၎တို႔ရဲ့ရင္သားမွာအဆီသိပ္မရွိတာေၾကာင့္ ေအာက္က နံရိုးနဲ႔အျခားအဂၤါမ်ားကိုကူးဆက္ျမန္ေစပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေတြမွာျဖစ္မွန္းမသိတာေၾကာင့္ ေနာက္က်မွ သိတာလဲအေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
I am Joe`s body ကိုဆီေလ်ာ္ေအာင္ဘာသာျပန္ပါသည္။
