အျပင္လူနာဌာနကလက္ေထာက္ဆရာ၀န္

စပ္စံထြန္းေဆးရံုကို ေရာက္စ ဆရာ၀န္သစ္ေတြကို ဘယ္ဆရာ၀န္မွမလုပ္ခ်င္တဲ့ ျပင္ပလူနာဌာနမွာ တာ၀န္ခ်ထားပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာ လက္ေထာက္ဆရာ၀န္ (AS-assistant surgeon) ဆိုတဲ့တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ရေပမဲ့ ကိုယ္ကူညီ (assist) ရမဲ့ ဆရာ၀န္ႀကီး မရွိ သလို၊ ကိုယ္ လက္ေထာက္ရမဲ့ ဆရာ၀န္ ငယ္ ေ၀းလို႔ အလုပ္သင္ဆရာ၀န္ (House surgeon) ေတာင္မရွိပါဘူး။ ကိုယ္တစ္ေယာက္ထဲ တပင္တိုင္ အက ကျပေန ရပါတယ္။ ေဆးရံု လာျပတဲ့ လူနာေတြရဲ့ တစ္၀က္ေက်ာ္က ျမန္မာစကားမတတ္တဲ့ ရွမ္း၊ပအို႔၊နဲ႔ေတာင္သူေတြျဖစ္ပါတယ္။ က်မကလည္း တိုင္းရင္းသားစကားမတတ္။ အတူက်တဲ့သူနာျပဳက တိုင္းရင္း သားစကားတတ္ရင္ေတာ့ ဟန္က် တယ္။ နို႔မို႔ဆိုရင္ေတာ့ လူနာတစ္ေယာက္ကို ၅ ေယာက္စာေလာက္ အခ်ိန္ကုန္တယ္။ ျပင္ပလူနာဌာနမွာက ပံုမွန္အတိုင္း မနက္ပိုင္းကို လူနာ ၅၀-၆၀ ေလာက္ႀကည့္ရ တယ္။ ေစ်းေန႔နဲ႔ စံုရင္ ၈၀-၁၀၀ နား ကပ္သြားၿပီ၊ ရာသီအေျပာင္း တုတ္ေကြးထခ်ိန္၊ ရင္က်ပ္နာ (asthma) ထခ်ိန္ဆိုရင္ေတာ့ ေသေပေတာ့ ထမင္းစားပိတ္ခ်ိန္အထိ လူနာမဆဲဘူး။ က်မတို႔ အားအင္ကုန္ ခမ္းသလို တစ္လစာရတဲ့ ေဆးလည္း တစ္ပတ္၊ ၁၀ ရက္နဲ႔ကုန္တယ္။ တကယ့္ အေရးႀကီးလိုအပ္တဲ့ လူနာ အတြက္ ေဆးမက်န္လို႔မျဖစ္ဖူး။ ေဆးကလည္း တစ္လစာကုန္ရင္ ထပ္မရဘူး။ ကိုယ့္ ဘာသာ ၾကည့္ရွင္းပဲ။ လူနာ အမ်ားစုကလည္း ေဆးထိုးမွ ေသာက္ေဆးေပးရင္ မႀကိဳက္ဘူး။ သူတို႔ ေရာဂါ မေပ်ာက္ဖူးလို႔ထင္တယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ သူနာျပဳဆရာမနဲ႔ က်မနဲ႔ အခ်ိတ္အဆက္လုပ္တားရတယ္။ ဥပမာ တကယ္အားနည္းတဲ့ ဗီတာမင္ေဆးထိုးဖို႔ လူနာဆိုရင္ က်မက ေဆးစာအုပ္မွာ Injection Burplex  လို႔ေရးတဲ့အျပင္              (* star ) ပါထဲ့ရတယ္။ ဆိုလိုတာက Burplex အျပည့္ထိုးေပးဖို႔။ (* star ) မပါရင္ Burplex  ေလ်ာ့ထိုးဖို႔။ ဘယ္ေလာက္ေလ်ာ့ရမလဲဆိုတာကေတာ့ သူ႔မွာလက္က်န္ (Stock) ရွိတဲ့ Burplex  အရည္အတြက္ေပၚ မူတည္ၿပီး သူေလ်ာ့လိမ့္မယ္။  

Burplex က ဗီတာမင္ဘီမို႔ ေရာဂါေႀကာင့္ျဖစ္ျဖစ္၊အစားအေသာက္ေၾကာင့္ျဖစ္ျဖစ္လိုအပ္မွ ထိုး ရတာပါ။ မၿပိဳ႔ မအံတဲ့သူမွာ ေဆးလံုးေသာက္လည္း အတူတူပါပဲ။ ေဆးထိုးမွေပ်ာက္မယ္လို႔အဆြဲ ရွိတဲ့ လူနာေတြကို (Psychology) စိတ္ပိုင္းအရထိုးေပးတာပါ။ ေသာက္ေဆးအေနနဲ႔လည္း တစ္ပတ္စာ ေပး လိုက္တာမို႔ေပ်ာက္မွာပါ။ Burplex ထိုးေဆးေရာေသာက္ေဆးေရာ အ၀ါေရာင္ရွိတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕လူနာက  အ၀ါေရာင္မွတ္ထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ Burplex ထိုးေဆးက ေဆး၀င္သြားရင္ အသားနာတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕လူနာက်ေတာ့ အသား နာတာကိုမွတ္ထားတယ္။

အေရာင္ မမွတ္ ထားတဲ့သူ၊ နာမွန္းဘာမွန္းမသိတဲ့သူ၊ေဆးထိုးရရင္ၿပီးေရာ္ဆိုတဲ့လူနာေတြေတာ့ အသားမနာတဲ့ B12  ထိုးေပးရတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔လူနာကလည္း B12 ထိုးရမွဆိုတဲ့အဆြဲရွိတယ္။ B12 က အနီေရာင္၊ အသားလည္းမနာဘူး။  အျပင္လူနာဌာနမွာလာျပတဲ့သူေတြထဲမွာ B12 တကယ္လို အပ္ တဲ့ သူမရွိသေလာက္ပါပဲ။ ေမြးရာပါ B12 ကိုယ္ထဲကိုမစုပ္နိုင္တဲ့သူ (နိုင္ငံျခားမွာရွိေပမဲ့ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ တစ္ေယာက္မွ မေတြ႔ဖူး ေသးဘူး)၊ အစာအိမ္ျဖတ္ ေတာက္ထားထာတဲ့သူ၊ဆီခ်ိဳေရာဂါျဖစ္တာၾကာေန တဲ့ သူေလာက္သာ B12 လိုတာပါ။ ဒါေပမဲ့ဘာေၾကာင့္မွန္းမသိ ျမန္မာျပည္မွာ B12 ဆြဲလမ္းတဲ့သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ B12 ဆိုလို႔ က်မတို႔ ဘက္ (Batch) မွာ နဲနဲ ေၾကာင္ေနတဲ့သူတစ္ေယာက္ရွိတယ္။ သူက ငါ့ဆီမွာ B12 ကုန္ေနတံုး လူနာတစ္ေယာက္က B12 ထိုးခ်င္လို႔ဆိုၿပီးေရာက္လာတယ္။ အဲ့ဒါနဲ႔ငါလည္း B6 ႏွစ္လံုးထိုးေပးလိုက္တယ္တဲ့။ ဘုန္းႀကီးရူးနဲ႔ ေလွလူး ဆိုတာ ဒါမ်ိဳး ထင္တယ္။  B12 က B6 ႏွစ္လံုးေပါင္းထား တာမဟုတ္ပါဘူး။ ဗီတာမင္ေတြကို A, B, C, D, E, F, K ဆိုၿပီးသူတို႔ရဲ့လုပ္ငန္းနဲ႔သဘာ၀မတူညီလို႔ အကၡရာခြဲၿပီးသတ္မွတ္ထားတာပါ။ B မ်ိဳးမွာမွ မ်ိဳးစိတ္ ေတြမ်ားတာေၾကာင့္ နံပါတ္ ေတြထပ္ တပ္ၿပီး B1, B2, …..B12 ရယ္လို႔မွဲ႔ေခၚထားတာပါ။  

ေဆးထိုးရင္အားရွိမယ္၊က်န္းမာမယ္လို႔ဆြဲေနတဲ့ ပအို႔ထိုင္းရင္းသားတစ္ေယာက္ အေၾကာင္း ေျပာ ျပရအံုးမယ္။ သူက ေတာင္ႀကီးေစ်းထဲက အူခ်ဳပ္တဲ့ ခ်ီ၀ယ္လာၿပီး သူ႔ကို အားရွိေအာင္ထိုးေပး ပါဆိုၿပီး ေရာက္လာတယ္။ အဲ့ဒီခ်ီက ဖန္ျပြန္ထဲမွာေဆးရည္နဲ႔ဆိမ္ထားတာ။ သူ႔ကိုလိမ္ေရာင္းလိုက္တာ။ က်မတို႔မွာ သူနားလည္းေအာင္ မနည္းရွင္းရတယ္။ ေတာ္ေသးတယ္ အဲ့ဒီေန႔က တာ၀န္က်တဲ့ ဆရာမေလးက ပအို႔မေလးျဖစ္ေနလို႔။ ေဆးထိုးဆြဲတာ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်မအဖြြါးအေၾကာင္းေျပာရအံုးမယ္။ အဖြါးက အစာကို ေလ်ာ့စားတယ္။ ယခုေခတ္မမ ေတြလို ယဥ္တစ္ကိုယ္မယ္ (slim body) ျဖစ္ခ်င္လို႔မဟုတ္ဘူး။ သူ႔ကို အစား မက္တယ္လို႔ အေျပာခံရမွာစိုးတယ္။ ဖုတ္၀င္တယ္လို႔ထင္မွာလည္းေၾကာက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အားနည္းမွာလည္းေႀကာက္တယ္။ သူအားနည္းတယ္လို႔ယူဆရင္ သူ႔ကိုအားေဆး (အေၾကာေဆး) ထိုး ေပးမွႀကိဳက္တယ္။ အသားေဆးဆို နာလို႔ မႀကိဳက္ဘူး။ က်မက အဖြါးလည္းအသက္ႀကီးၿပီး အႏၱရာယ္ လည္း မရွိလို႔သူစိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ တစ္လတစ္ခါ အေၾကာေဆး ထိုးေပးပါတယ္။ က်မ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႔မွာ တာ၀န္က်ေတာ့ အဖြါးရဲ့ က်န္းမာေရးကို က်မေမာင္ ဆရာ၀န္က ဆက္လက္ တာ၀န္ ယူတယ္။ သူက အဖြါး အစာ စားနိုင္တာပဲ။ ဘာလို႔ေဆးထိုးမလဲ။ အစာသာ ၀၀ စားလို႔ေျပာတယ္တဲ့။ အဖြါးက (ဦးေလးအိမ္ မွာေနပါတယ္) သူ႔ျမည္းကိုေျပာမရေတာ့ သူ႔အိမ္နားက ေဆးခန္းမွာသူ႔ဘာသာ သြားထိုးတယ္။ က်မ ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္ေတာ့ အဖြါးက ေျပာတယ္။ နင့္ေမာင္က ဆရာ၀န္သာျဖစ္တယ္။ ေဆး မထိုးတတ္ ဘူး တဲ့။ ကဲမွတ္ထား။

         အျပင္လူနာဌာနမွာ ေဆးထိုးခ်င္တဲ့လူနာေတြရဲ့ျပႆနာအျပင္ ေနာက္ျပႆနာတစ္ခုက လူနာတိုင္း က နားက်ပ္နဲ႔စမ္းသပ္မွႀကိဳက္တယ္။ နားက်ပ္ဆိုတဲ့အတိုင္း နားအေမွးပါးဆီကို အျပင္အသံ ေတြ မ၀င္ပဲ  လူနာ ကိုယ္ထဲက ႏွလံုးခုန္သံ၊ အဆုတ္ထဲကို ေလ၀င္တဲ့အသံေတြကို ေကာင္းေကာင္း ႀကားရေအာင္ လုပ္ ထားတာ။ လူနာ ၂၀ ေလာက္ကို နားက်ပ္ နဲ႔နားေထာင္ၿပီးရင္ နားေတြကိုနာေနတာပဲ။ လူနာ ၅၀-၁၀၀ သာ နားက်ပ္နဲ႔ နားေထာင္ရလို႔ ကေတာ့ နားကြဲထြက္မယ္။ ဒါေပမဲ့ လူနာအမ်ားစုက သေဘာ မေပါက္ဘူး။ ရွင္းျပလည္းလက္မခံဘူး။ အျပင္လူနာဌာနကိုလာျပတဲ့ လူနာအမ်ားစုကလည္း နားက်ပ္ နဲ႔နားေထာင္စ ရာ မလိုဘူး။ ဒါေပမဲ့ မေႀကနပ္ပဲ ၁၅ျပားတန္ (အဲ့ဒီအခ်ိန္ကတန္းဖိုး) တံဆိပ္ေခါင္းနဲ႔ တိုင္စာပို႔ရင္လည္း အလကားေနရင္းေျဖရွင္းရတဲ့အလုပ္ရႈပ္တဲ့အျပင္ မသိတဲ့သူေတြရဲ့အထင္မွားတာခံရအံုးမယ္။ ဒီျပႆနာ ကိုဘယ္လိုေျဖရွင္းရမွန္းမသိျဖစ္ေနတံုး ခေလးအထူးကု ကြယ္လြန္သူ ဆရာဦး၀င္းျမင့္ေရွ႕မွၿငီးျငဴမိတယ္။ ဆရာက ဘာမွမပူနဲ႔ နားက်ပ္ကို နားမွာခ်ိတ္ရံုခ်ိတ္ထား၊ ေဘးလူးက နားက်ပ္တပ္ ထား တယ္လိုျမင္မယ္။ ဒါေပမဲ့ နားေပါက္၀မွာ ေလလံုေအာင္ တပ္ထား တာမဟုတ္လို႔ နားမနာဘူး။ လူနာလည္း စိတ္ခ်မ္းသာ။ ကိုယ္လည္းစိတ္ခ်မ္းသာေပါ့။ အဲ့ဒီလို နားက်ပ္နားမွာခ်ိတ္တားၿပီး ဟန္မပ်က္လူနာ့ ရင္ပတ္ ေပၚ ေထာက္ ေပမဲ့ ဘာသံမွ မၾကားရဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ရက္ႀကီး တစ္ နည္းသာ လို႔ေျပာတာကိုး။ ေက်းဇူး အထူး တင္ ပါတယ္ ဆရာ။ တစ္ခါတစ္ခါ အဲ့ဒီလိုေထာက္ထားရင္ မရီ၊မၿပံဳးမိေအာင္ ေတာ္ေတာ္ သတိ ထားရတယ္။

         ေဆးရံုတင္ဖို႔လိုတဲ့လူနာဆိုရင္ ေဆးရံုတင္မွတ္တမ္းမွာ (Admission chart) လူနာရဲ့ ေရာဂါ ရာဇ၀င္ (History) ဘယ္အခ်ိန္ကစျဖစ္တယ္။ ဘယ္လိုျဖစ္တယ္စသည္၊ စမ္းသပ္ေတြ႔ရွိခ်က္၊(Physical findings) ၊ ျဖစ္နိုင္ေသာ ေရာဂါ (မ်ား) Diagnosis (Differential Diagnosis) စတာေတြအျပင္ လူနာရဲ့ လိုအပ္ လွ်င္ ဆက္သြယ္နိုင္မဲ့ေနရပ္လိပ္စာပါေရးေပးရပါတယ္။ တစ္ေန႔ ပအို႔အမ်ိဳးသားလူနာကို အဖိုး ဘယ္မွာေနသလဲ လို႔ေမးေတာ့ အံ့ၾသတဲ့ မ်က္ႏွာနဲ႔ အိမ္မွာေနတယ္ေလတဲ့။ ဟုတ္ေပသားပဲ။ ဘယ္သူမွ ဇရပ္မွာမွ မေနတာ။ ဒီမိန္းမ ဆရာ၀န္ျဖစ္ေနၿပီး ဒီေလာက္ေတာင္မသိဘူး။ အင္းဘယ္လိုေမးရပါ့။ ဘယ္ကလာလဲ ဆိုရင္ အိမ္ကလာတယ္လို႔ထပ္ေျဖရင္ အခက္။ အိမ္လိပ္စာလို႔ ေမးရင္။ ေပါက္ေပါက္ဆုတ္နဲ႔ ကဇြန္ရြက္လို႔ေတာ့ မေျဖတန္ပါဘူး။ ဒါက ေနာက္ေတာက္ေတာက္လူေတြပဲ ေျပာတာပါဆိုၿပီး အရဲစြန္႔ေမးေတာ့မွ အေျဖမွန္ ရပါေတာ့တယ္။ 

          အခုႏွစ္ေပါင္း ၄၀ နီးတာေတာင္မွတ္မိေနတဲ့ ပအို႔စကားတစ္ခုက ဘိန္းဘိန္း။ ဘိန္းဘိန္းဆိုတာ အိပ္ရာမွာ အိပ္လို႔ေျပာတာ။ ဘိန္းတစ္အားဆို။ ပက္လက္အိပ္ခိုင္းတာ။ ရန္ကုန္ေရာက္ေတာ့ သူငယ္ခ်င္းေတြကိုေျပာျပေတာ့ ။ လူေနာက္ေတြက ရူရူ လို႔ လိုက္ေျပာၾကတယ္။

ရွမ္းျပည္မွာေတြ႔ဖူးတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြထဲမွာ က်မအခ်စ္ဆံုးက ပအို႔ေတြပဲ။ သူတို႔က ခေလးေတြလိုပဲ အရမ္းရိုးသားတယ္။ ပအို႔မေလးေတြနဲ႔ ခေလးေတြဆို ပါးနီ မဆိုးရပဲ ပါးေလးေတြ နီေနၾကတယ္။ အသား ေတြျဖဴၿပီးသဘာ၀အတိုင္းလွၾကတာ။ ဒါေၾကာင့္ သဘာ၀အလွျမင္တတ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္း ႏွစ္ေယာက္ ပအို႔သူနာၿပဳနဲ႔ ရွမ္းသူနာၿပဳေတြနဲ႔ ဖူးစားဆံုသြားၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဟုတ္ကဲ့ အစား ၾသ ၾသ လို႔ထူးတာကိုက ေတာ္ေတာ္ နားေထာင္လို႔ေကာင္းတယ္။

 

     

 

 

 

 

 

 

က်ေနာ္တို႔ကဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့မ်ိဳးပြါးအဂၤါေတြပါ။

ဦးေမာင္ေမာင္ကက်ေနာ္တို႔ကိုသူ႔ရဲ့ေယာက္်ားၿပီသမႈအတြက္ေလးစားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့သူကက်ေနာ္တို႔ကိုရွက္လည္းရွက္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ကို တစ္ျခားေသာကိုယ္ အဂၤါ ေတြလိုပဲသူအေလးထားသင့္တယ္။ တကယ္ကပိုေတာင္အေလးထားသင့္တယ္။ သဘာ၀က က်ေနာ္တို႔ရဲ့အေရးပါမႈကိုသိတယ္။ ဒါေၾကာင့္က်ေနာ္တို႔ကိုႏွစ္ဦးဖန္ဆင္းထားတာေပါ့။ မ်ားေသာအားျဖင့္ က်န္တဲ့ အဂၤါေတြကတစ္ခုဆီသာရွိတယ္။ သူကက်ေနာ္တို႔ကို လိင္ကိစၥ အတြက္သာလိုအပ္တယ္လို႔ထင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ကသူ႔ကိုယ္ခႏၶာထဲက ဓါတ္ပစၥည္းေတြ ကိုေျပာင္းလည္းေပးျခင္းျဖင့္သူ႔ကို ေကာင္ကေလး ကေနေယာက္်ားတစ္ေယာက္ အျဖစ္ ေျပာင္းေပးတာ။ သူ႔ရဲ့အိုဇာတာေကာင္းတာ၊ဆိုးတာေတြကလည္း က်ေနာ္တို႔အေပၚမူတည္တာ။

က်ေနာ္က သူ႔ရဲ့လက္၀ဲမ်ိဳးဥအိမ္ (testis or fitting ball) ပါ။ တျခားအဂၤါေတြနဲ႔ ယွဥ္ လွ်င္ က်ေနာ္တို႔က သားနားတယ္။ ေတာက္ပတဲ့ ပန္းေရာင္ေသြးနဲ႔ ဘဲဥပံုသ႑န္ရွိတယ္။ ၄ စင္တီမီတာရွည္ၿပီး ၂ စင္တီမီတာက်ယ္ပါတယ္။ အေလးခ်ိန္အေနနဲ႔ ၄ ဂရမ္ရွိပါတယ္။

က်ေနာ္တို႔မွာတာ၀န္ႏွစ္မ်ိဳး ရွိတယ္။ တစ္ခုက လူသားေတြေမြးထုတ္ဖို႔လိုအပ္တဲ့ အဖို မ်ိဳးဥ (sperm­) ေတြထုတ္လုပ္တာ ျဖစ္ၿပီး၊ ေနာက္လုပ္ငန္းကေတာ့ ေယာက်္ားပီသေစတဲ့ ေယာက်္ားေဟာမုန္း (testosterone) ထုတ္လုပ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

 

              ေယာက်္ားေဟာမုန္းက ၾကြက္သားေတြ၊အရိုးေတြနဲ႔အျခားေသာ တစ္ရူး (tissues) မ်ား ကို တည္ေဆာက္ေပးတယ္။ သူကဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့ ကိုယ္ခႏၶာတည္ေဆာက္မႈသာမက စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ ကိုပါ ပံုေဖၚေပးတယ္။ သူသာမရွိရင္ ဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့ ကိုယ္ႀကီးေပ်ာ့ဖတ္ဖတ္နဲ႔ အေမြး အမွ်င္မရွိ၊ စိတ္၀င္စားမႈ မရွိတဲ့သူ ျဖစ္ေနမွာ။

က်ေနာ္တို႔မွာေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာအလြန္ေသးမွ်င္တဲ့ပိုးခ်ည္မွ်င္ေတြလိုျပြန္ေလး ေတြ ရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီျပြန္ေတြက ၃၀-၆၀ စင္တီမီတာရွည္တယ္။ ဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့ကိုယ္ထဲမွာ က်ေနာ္တို႔လိုေသးငယ္သိပ္သည္းတဲ့အဂၤါေတြကေန အလြန္အေရးႀကီးတဲ့လုပ္ငန္းေတြ လုပ္နိုင္ တာအလြန္နည္းမ ယ္ထင္ပါတယ္။ ျပြန္ငယ္ေလးေတြကေနပိုမိုႀကီးတဲ့ ၆ မီတာရွည္ တဲ့ျပြန္ႀကီး ထဲေရာက္တယ္။ အဲ့ဒီျပြန္ ေတြထဲမွာ အဖိုမ်ိဳးဥ (sperm­) ေတြထုတ္လုပ္ပါတယ္။ တစ္ေန႔ကို က်ေနာ္တို႔ အဖိုမ်ိဳးဥ ၅ သန္းအထိ ထုတ္လုပ္တယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ႏွစ္လကိုက်ေနာ္တို႔ တစ္ကမၻာလံုးမွာရွိတဲ့လူေတြကို ထုတ္လုပ္နိုင္ တယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲ့ဒီမ်ားျပားလွတဲ့ အဖိုမ်ိဳးဥေတြ ထဲက ၃ ခုပဲဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့သားသမီး ၃ ေယာက္ျဖစ္ လာတယ္။ ဘာေႀကာင့္ ဒီေလာက္ ေတာင္ကြာျခားရတာလဲ။

တစ္ခ်ိဳ႕ငါးေတြဟာ အဖိုမ်ိဳးဥတစ္လံုးက အမမ်ိဳးဥနဲ႔ေပါင္းမိဖို႔အတြက္ ပင္လယ္ထဲကို အဖိုမ်ိဳးဥေတြကိုျဖန္႔ႀကဲ ခ်ၾက တယ္။

က်ေနာ္တို႔မွာျပြန္ေတြအျပင္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေလးဒစ္ဆဲလ္ (Leydig cells) ေတြလည္း ရွိတယ္။ အဲ့ဒီဆဲလ္ေတြကေန ေယာက်္ားေဟာမုန္း (testosterone) ထုတ္ လုပ္ တယ္။ အံ့ၾသဖို႔ေကာင္း တာက ေယာက်္ားေဟာမုန္းကိုအမ်ိဳးသမီးေတြမွာလည္းေတြ႔ရတယ္။ ဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့ ဇနီးေဒၚမမရဲ့ ေသြးထဲမွာ ေယာက်္ားေဟာမုန္း ဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့ ၂၀ ပံု တစ္ပံု ေလာက္ရွိတယ္။ ေဒၚမမရဲ့ကိုယ္ထဲက ေယာက်္ားေဟာမုန္းကို  အက္ထရီနယ္ဂလန္ (adrenal glands) ေခၚတဲ့ အက်ိတ္ေတြကထုတ္တယ္။ သူမရဲ့ၾကြက္သားေတြအထြက္ (testosterone) ကလုပ္ေပးတယ္။ ဒါေပမဲ့သူတို႔လိုတာထက္ပိုမ်ားရင္ေတာ့ ေဒၚမမ ေယာက်္ားပံု ေပါက္လာ မယ္။ ႏွခမ္းေမြးေတြေပါက္လာမယ္။ ျမတ္ဘုရားရဲ့ အလယ္အလတ္ က်င့္စဥ္က ေလာကုတၱရာ တရားမွာသာမက အရာရာတိုင္းမွာအေရးႀကီးတယ္။ ဘယ္ဟာမွနည္းလည္း မေကာင္းဘူး၊ မ်ားလည္းမေကာင္းဘူး။

ဦးေမာင္ေမာင္ သူ႔ရဲ့မိခင္ကိုယ္ထဲမွာတုန္းက  က်ေနာ္တို႔ကဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့ဗိုလ္ထဲမွာ။ မေမြးခင္ ၂ လ ေလာက္မွာ က်ေနာ္တို႔ အခုေနရာကိုဆင္းလာၾကတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဆင္း လာ တဲ့ လမ္းေၾကာင္းေလး (inguinal canal) ကေနာက္ပိုင္းပိတ္သြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခ်ိဳ႕မွာ ေကာင္းေကာင္း မပိတ္ဘူး။ အဲ့ဒီအခါ ဟာနီယာ (hernia) ေခၚတဲ့အူက်ေရာဂါျဖစ္နိုင္တယ္။ တကယ္လို႔က်ေနာ္တို႔ေအာက္ကို မဆင္းခဲ့ရင္ ဦးေမာင္ေမာင္အေနနဲ႔သားသမီးမရနိုင္ဘူး။ ဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့ကိုယ္အပူခ်ိန္က 98.60F or 37C ရွိတယ္။ အဲ့ဒီအပူခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ ရွင္သန္နိုင္တဲ့ အဖိုမ်ိဳးဥ (sperm­) ေတြမထုတ္လုပ္နိုင္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔အလုပ္ လုပ္ဖို႔အတြက္ ဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့ကိုယ္အပူခ်ိန္ထက္ ၃ ဒီဂရီ ဖါရင္ဟိုက္ေအာက္ေရာက္ဖို႔လိုပါတယ္။ အဲ့ဒီ အေျခအေနေရာက္ေအာင္က်ေနာ္တို႔မွာအေသးစိတ္စီစဥ္ထားတဲ့ အဲကြန္ဒင္ရွင္းစစ္စတန္ (air-conditioning system) ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကိုဖံုးအုပ္ထားတဲ့ အိပ္မွာ ေခၽြးအိပ္ ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါ တယ္။ အဲ့ဒီ ေခၽြးအိပ္ ေတြကေခၽြးထြက္ျခင္းျဖင့္က်ေနာ္တို႔ကိုေအးေစတယ္။ ဒီ့အျပင္က်ေနာ္တို႔ကို ခ်ီ ထားတဲ့ႀကိဳး (cord) ကအျပင္ရာသီဥတုေအးတဲ့ အခါမွာ တိုသြားၿပီး က်ေနာ္တို႔ကိုပူေႏြးတဲ့ ကိုယ္ဆီ ကို ဆြဲတင္လိုက္တယ္။ အျပင္ရာသီဥတုပူတဲ့ အခါမွာ ေတာ့ ရွည္ သြားၿပီးက်ေနာ္တို႔ကိုပူေႏြးတဲ့ကိုယ္နဲ႔ေ၀း တဲ့ဆီကိုပို႔ေပးလိုက္တယ္။ တကယ္လို႔ ဦးေမာင္ေမာင္ အပူပိုင္းေဒသေတြကိုသြားေရာက္ရင္သူရဲ့ sperm ထုတ္လုပ္မႈက်ဆင္းသြား မယ္။ တစ္ခါက ဦးေမာင္ေမာင္ နမိုးနီးရာ(pneumonia) ျဖစ္ၿပီးတစ္ပတ္ေလာက္ အျပင္း ဖ်ား ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီ တုန္းကက်ေနာ္တို႔ sperm ထုတ္လုပ္မႈရပ္ဆိုင္းခဲ့တဲ့အတြက္သူေခတၱခဏ ျမံဳ သြား ခဲ့ တယ္။

က်ေနာ္တို႔ထုတ္တဲ့ sperm ေတြကအလြန္ထူးဆန္းတဲ့ဆဲလ္ေတြျဖစ္တယ္။ သူတို႔က အေသး ဆံုးဆဲလ္ေတြျဖစ္ၿပီးအလြန္ေသးငယ္တဲ့ဖားေလာင္းေလးေတြနဲ႔တူတယ္။ အၿမွီးက ေရြ႕ရွား သြားလာဖို႔သာျဖစ္ၿပီး အေရး ႀကီးတာက ဦးေခါင္းပိုင္းျဖစ္တယ္။ ေနာက္ထူးဆန္းတဲ့ အခ်က္ကသူတို႔မွာ က်န္တဲ့ ဆဲလ္ေတြထက္ ခရိုမိုဇုန္း (chromosomes) ေခၚတဲ့မ်ိဳးရိုုးဗီဇ တစ္၀က္ပဲရွိတယ္။ က်န္တဲ့ဆဲလ္ေတြမွာ (chromosomes) ၄၆ ခုရွိၿပီး၊ သူတို႔မွာ ၂၃ ခု သာ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမမ်ိဳးဥ (ovum) မွာရွိတဲ့ chromosomes၂၃ ခုနဲ႔ေပါင္းတဲ့အခါ က်န္တဲ့ဆဲလ္ေတြလို (chromosomes) ၄၆ ခုျပန္ျဖစ္ သြား တယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ sperm ေတြက ႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္။ တစ္မ်ိဳးကသားေယာက်္ားေလးျဖစ္ေစတဲ့ ၀ိုင္ ခရိုမိုဇုန္း (Y chromosome) ပါၿပီး၊ က်န္တစ္မ်ိဳးက မိန္းခေလး ျဖစ္ေစတဲ့ အိစ္ ခရိုမိုဇုန္း (x chromosome) ပါတယ္။ ေဒၚမမရဲ့အမမ်ိဳးဥအိမ္ကေတာ့ အမမ်ိဳးဥတစ္မ်ိဳးပဲထုတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ေမြးဖြါးလာမဲ့ ခေလးဟာ သားသား လား၊မီးမီးလားဆိုတာက်ေနာ္တို႔ရဲ့အဖိုမ်ိဳးဥေပၚမွာတည္တယ္။

အဖိုမ်ိဳးဥေတြဟာ တစ္နာရီမွာ ၁၈ စင္တီမီတာကူးခတ္နိုင္တယ္။ သူတို႔ ရဲ့ေသး ငယ္ တဲ့အရြယ္နဲ႔တြက္မယ္ဆိုရင္ႀကီးမားေသာကူးခတ္ျခင္းလို႔ေျပာရမယ္။ မွ်မ္းမွ်ျခင္းအားျဖင့္ ဦးေမာင္ေမာင္အရပ္နဲ႔တြက္ရင္ ၆၀ ကီလိုမီတာေျပးတာနဲ႔ညီမွ်တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ထုတ္လုပ္ေပး တဲ့ အင္ဇိုင္း (enzyme) ေၾကာင့္ သူတို႔ေတြ မာေက်ာ္ ထူထဲတဲ့ အမမ်ိဳးဥခြံကို ေဖါက္ထြင္း ၀င္ ေရာက္ နိုင္ၾကတယ္။ အ

ဖိုမ်ိဳးဥေတြကို အခါအားေလ်ာ္စြာအျပင္ကိုထုတ္မပစ္ဖူးဆိုရင္ သန္း ေပါင္းမ်ားစြာေသာ အဖိုမ်ိဳးဥေတြျပြန္ေတြ ထဲမွာ အိုၿပီး ေသကုန္ၾကမယ္။ မၾကာခဏ အျပင္ကို ထုတ္ပစ္မယ္ဆိုရင္လည္း သန္း ေပါင္းမ်ားစြာေသာ အဖိုမ်ိဳးဥေတြ ျပြန္ေတြထဲမွာ အရြယ္ ေရာက္ ဖို႔အခ်ိန္မရဘူး။ တကယ္လို႔တစ္ေန႔ကို ႏွစ္ခါ ၁၀ ရက္ဆက္ၿပီး ထုတ္ပစ္ မယ္ဆိုရင္ အဖိုမ်ိဳးဥေတြအားလံုးကုန္သြားနိုင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔က အဲ့ဒီေလာက္မ်ားမ်ားမထုတ္နိုင္ဘူး။ အဖိုမ်ိဳးဥေတြကုန္သြားရင္ ပံုမွန္အေျခအေနေရာက္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ရက္သတၱပတ္မ်ားစြာအခ်ိန္ယူရမယ္။

 

ဒီအေၾကာင္းေတြကိုဦးေမာင္ေမာင္တို႔ဇနီးေမာင္ႏွံသိထားသင့္တယ္။ နို႔မို႔ဆို အိမ္ေထာင္ ျပဳ ၿပီး လေပါင္းမ်ားစြာၾကာတဲ့အထိသားသမီးမရရင္သူတို႔မလိုအပ္ပဲစိတ္ပူၾကလိမ့္မယ္။ ႏွစ္ ကိုယ္တူပိုမို ဆက္ဆံ သင့္တယ္လို႔အထင္မွားၿပီးျပဳမူတတ္တယ္။ တကယ္က ခဏအနားေပး ရမွာ။ တစ္ႀကိမ္မွာ ဦးေမာင္ေမာင္ အေနနဲ႔ အဖိုမ်ိဳးဥ သန္း ၆၀၀ အထိထုတ္ပစ္နိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူထုတ္တဲ့ လက္ဘက္ရွည္တစ္ဇြန္း စာ ေလာက္အရည္ထဲမွာအမ်ားဆံုးပါတာက ဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့ ပေရာစတိတ္လို႔ေခၚတဲ့အက်ိတ္(prostrate) နဲ႔ ဆဲမီးနယ္ဗက္ဆီကယ္ (seminal vesicles) ေတြကထုတ္တဲ့အရည္ေတြျဖစ္တယ္။ သူတို႔က အဖိုမ်ိဳးဥ ေတြ အတြက္ အစာအဟာရေတြျဖစ္ၿပီး အဖိုမ်ိဳးဥေတြအလြယ္တကူကူးနိုင္ေအာင္လို႔ကူညီၾကတယ္။ သူတို႔မွာ သၾကား၊အသားဓါတ္နဲ႔သတၳဳဓါတ္ေတြပါတယ္။ ဦးေမာင္ေမာင္အသက္ ၁၄ ႏွစ္အထိက်ေနာ္တို႔ က တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္ေနေနၾတတာ။ ဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့ဥေဏွာက္မွာရွိတဲ့ ပစ္ၾကဴတစ္ရီ အက်ိတ္  (pituitary gland) ကေနအခ်က္ေပးမွ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္ စလုပ္ၾကတယ္။

ေယာက်္ားေဟာမုန္း (testosterone) က လူေကာင္ႀကီးထြားလာေအာင္လုပ္တယ္။

ဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့မိဘေတြသတိထားမိတာက ရက္သတၱပတ္အနည္းငယ္ အတြင္းသူတို႔ သားရဲ့ ေဘာင္ဘီေတြတိုတက္သြားတာပဲ။ တစ္ႏွစ္အတြင္း ၁၂ စင္တီမီတာျမင့္လာတယ္။ ခေလးဘ၀ က အဆီေတြၾကြက္သားေတြအျဖစ္ေျပာင္းလဲသြားတယ္။ သူ႔အသံေတြ ၾသလာတယ္။ မ်က္ႏွာ မွာ မုတ္ဆိတ္က်င္ဆြယ္ေတြေပါက္လာတယ္။ အေရျပားမွာရွိတဲ့အဆီေတြအေပၚမွာလည္း ေယာက်္ား ေဟာမုန္းေတြကခ်ယ္လွယ္တယ္။ သူတို႔သိပ္အားေကာင္းရင္မ်က္ႏွာမွာ၀က္ျခံေတြ ေပါက္လာတယ္။ ဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့ကိုယ္ခႏၶာေျပာင္း လဲသလိုသူ႔ရဲ့စိတ္ေနစိတ္ထား လည္း ေျပာင္း လဲလာတယ္။ သူ႔ရဲ့ စရိုက္ေတြ၊အမူအက်င့္ေတြ လူႀကီးတစ္ေယာက္လိုျဖစ္လာတယ္။ စိတ္တိုၿပီး၊၀ုန္းဒိုင္းၾကဲ ေဒါသျဖစ္တာ ေတြနည္းလာတယ္။ ပိုၿပီးလူႀကီးဆန္လာတယ္။ က်ေနာ္ တို႔ရဲ့ ေယာက်္ားေဟာမုန္းက လိင္ကိစၥမွာ အေရး ပါတယ္ဆိုေပမဲ့အဲ့ဒီကိစၥတစ္ခုထဲမဟုတ္ဘူး။ သူ႔ရဲ့ ခံစားမႈ ေတြ၊စိတ္၀င္စားမႈေတြ၊မွာလည္းအေရးပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေယာက်္ားေဟာမုန္း ထုတ္လုပ္မႈကိုရပ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ဦးေမာင္ေမာင္ရဲ့ မွတ္ဥဏ္ေတြ ေလ်ာ ့လာမယ္၊ စိတ္တို၊ စိတ္ရႈပ္မႈေတြျဖစ္လာမယ္၊ဗ်ာမ်ားလာမယ္၊ အမ်ိဳးသမီးေတြမီးရပ္ဆံုးခ်ိန္မွာလို ကိုယ္ပူတာ၊ မ်က္ႏွာရွက္ေသြးျဖန္းသလိုမ်ိဳးအထိျဖစ္နိုင္တယ္။ သူအသက္၂၅-၃၅ ႏွစ္မွာက်ေနာ္တို႔ ေယာက်္ားေဟာမုန္းအမ်ားဆံုးထုတ္ၾကတယ္။ သူအခု ၄၇ ႏွစ္ရွိၿပီဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေဟာမုန္း ထုတ္လုပ္မႈ အရွိန္ေလ်ာ့ခ်လာတယ္။ သူအသက္ ၆၀ က်ရင္ က်ေနာ္တို႔ သူလူပ်ိဳ ေဘာ္ မ၀င္ခင္ အေျခအေနကိုေရာက္မယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ရဲ့ေန႔စဥ္စြမ္းေဆာင္မႈ ဥပမာ သူ႔ရဲ့ မုတ္ဆိတ္ေမြးေတြ ဆက္လက္ ရွင္သန္တာမ်ိဳးစတာေတြအတြက္လိုအပ္တဲ့ေဟာမုန္း အရည္အတြက္ကိုေတာ့ဆက္လက္ထုတ္လုပ္မွာပါ။ သူအသက္ ၉၀ က်ရင္က်ေနာ္တို႔ အဖိုမ်ိဳးဥေတြဆက္ထုတ္လုပ္ပါအံုးမယ္။ ဒါေပမဲ့ကိုယ္၀န္ရနိုင္တဲ့ အထိ ေတာ့ အရည္အတြက္ မ်ားမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။

ေဟာမုန္းေတြထပ္ျဖည့္ေပးျခင္းအားျဖင့္ အိုမင္းလာတဲ့ဦးေမာင္ေမာင္ကိုျပန္လည္ႏုပ်ိဳေအာင္လုပ္နိုင္မလား။ ကံဆိုးစြာ မလုပ္နိုင္ဘူး။

ဦးေမာင္ေမာင္အေနနဲ႔တစ္ျခားနည္းေတြနဲ႔ေရာ္လုပ္နိုင္သလား။ သိပ္မရွိပါဘူး။ သူက်န္းမာ ေနေအာင္ ေလာက္ပဲလုပ္နိုင္ပါတယ္။

အဖိုမ်ိဳးဥမ်ား (sperms)

 

 

 

 

 

အဖိုမ်ိဳးဥတစ္ခုအမမ်ိဳးဥထံသြားေနပံု။

 

 

 

ဓါတ္ခြဲခန္းတြင္အမမ်ိဳးဥတစ္ခုအတြင္းသို႔အဖိုမ်ိဳးဥတစ္ခုထိုးသြင္းေနပံု။

 

 

J.D.RADCLIFF ရဲ့ I AM JOE’S BODY ကိုသင့္ေလ်ာ္ေအာင္ဘာသာျပန္ပါသည္။

စားၾကမလား

 

တိုက်ိဳၿမိဳ႔ မစင္သန္႔ရွင္း ေရးဌာနက လူ ၁၃ သန္းကထြက္လာတဲ့ မစင္ေတြကို ရွင္းလင္းေပးေနရပါတယ္။ တစ္ေန႔ထက္ တစ္ေန႔ပိုေရာက္လာတဲ့ မစင္ေတြကို ရွင္းလင္းရာမွာ မနိုင္မနင္းျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီျပႆနာကိုေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ အၾကံ တစ္ခု ရလာပါတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ မစင္ကေန စားလို႔ ရမဲ့အသားေတြအျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖို႔ပါပဲ။ မစင္မွာ လူ႔ကိုယ္ခႏၶာက မေျခနိုင္တဲ့ အမွ်င္ဓါတ္ေတြ၊ အူနံရံကထြက္တဲ့ အခၽြဲေတြ၊ ေသြးဥနီအေသေတြက ထြက္တဲ့ ဓါတ္ပစၥည္းေတြ၊ အစာေျခရည္ေတြ၊ ေရာဂါပိုးေတြပါ ပါတယ္။ အမ်ားဆံုးပါတာက လူေတြရဲ့အာဟာရအတြက္လိုအပ္တဲ့ အသားဓါတ္နဲ႔ အဆီဓါတ္ ေတြပါပဲ။

ပထမဦးဆံုး မစင္မွာရွိတဲ့ ေရာဂါပိုးေတြကိုသတ္လိုက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အသားဓါတ္ေတြကိုထုတ္ယူပါတယ္။ ပဲကရတဲ့ အသားဓါတ္ကို အရသာ ရွိေအာင္ ထပ္ထဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အသားရဲ့ဖြဲ႔စပ္ပံု (texture) နဲ႔တူေအာင္လုပ္ပါတယ္။ ေနာက္ အစားအစာေတြအတြက္ အေရာင္ဆိုးေဆးထဲ့လိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ တကဲ့ တိရိစၦာန္ အသားကဲ့သို႔ေသာ အသား (meat) ကိုရပါတယ္။ အဲ့ဒီအသားကို စားၾကည့္တဲ့သူေတြက အမဲသားနဲ႔ အရသာတူတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။

ေစ်းႏႈန္းအေနနဲ႔ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ တိရိစၦာန္အသားထက္ အဆ ၁၀-၂၀ ပို ေစ်းႀကီးေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ တိရိစၦာန္ အသား ေလာက္သာကုန္က်မွာ ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒီ့အျပင္ တိရိစၦာန္ေမြးျမဴျခင္း၊ တိရိစၦာန္သတ္ျခင္း စတဲ့အလုပ္ေတြကိုလည္း မလို အပ္ေတာ့တာမို႔ အဲ့ဒီအတြက္ ကုန္က်မဲ့စရိတ္ေတြနည္းသြားမယ့အျပင္္ ပတ္၀န္းက်င္ အတြက္လည္း အႏၱရာယ္ကင္းမယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

 

အေရးအႀကီးဆံုးအခ်က္ကေတာ့ ကမၻာမွာလူဦးေရမ်ားလာလို႔ အစာေရစာ ရွားပါး မဲ့ေဘးကို ေျဖရွင္းနိုင္ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။

က်န္းမာေရးအေနနဲ႔ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ မစင္အသားမွာ အသားဓါတ္ ၆၃%၊ ကဆီဓါတ္ ၂၅%၊ အဆီ ၃%၊ သတၳဳဓါတ္ ၉%၊ ပါးတာမို႔ က်န္းမာေရးအတြက္ပိုမို ေကာင္း တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

ဒီတည္ထြင္မႈမွာျပႆနာက မစင္ကရတယ္ဆိုတာနဲ႔ စားမဲ့သူ အလြန္နည္းမယ္လို႔ေျပာပါတယ္။

Recycle (Reuse) ျပန္လည္အသံုးခ်ျခင္း